Inzulin

Inzulin je hormon koji luči žlijezda gušterača (pankreas), a služi za regulaciju šećera u krvi. On pokreće stanice da iz krvi uzimaju potrebni šećer (glukozu) ili jetru da ga pohranjuje.

Inzulin je peptid koji se sastoji od 51 aminokiseline, a izgrađen je u obliku dva lanca, međusobno povezana s dva disulfidna mosta. Ranije se inzulin morao izolirati ekstrakcijom iz goveđe ili svinjske gušterače. Naravno da takav inzulin nije bio najučinkovitiji iako se od ljudskog tek neznatno razlikovao. Problem je bio i u tome što je takav inzulin sadržavao i primjese ostalih struktura pankreasa pri čemu je moglo doći do jakih i po život opasnih alergijskih reakcija. Danas se pak inzulin proizvodi kao čist ljudski inzulin tehnologijom rekombinantne DNK (proizvodnja uz pomoć genetski modificirane bakterije Escherichije coli).

Inzulin može vezati cink pri čemu nastaju dimeri ili dolazi do stvaranja još većih agregata. Primjenjuje se parenteralno i to supkutano - pod kožu. Nekoć je primjena inzulina zahtijevala uporabu šprica i igala, međutim danas se skoro svi pripravci inzulina primjenjuju uz pomoć štrcaljki u obliku olovke - "Pen systems". Takva primjena je praktična za svakodnevna injektiranja, vrlo jednostavna isterilna. U čistom obliku inzulin počinje brzo djelovati - već nakon pola sata. Međutim, najčešće je potrebno imati inzulin koji će brzo djelovati ali da se to djelovanje dugo zadrži.

S obzirom na brzinu, intenzitet i trajanje djelovanja dijelimo ih na 4 skupine:

• Inzulini brzog djelovanja - sadrže samo inzulin ili lispro-inzulin
• Inzulini srednjedugog djelovanja - sadrže protein protamin i inzulin (NHP-inzulin)
• Inzulini srednjedugog djelovanja s brzim nastankom učinka - sadrže kombinacije čistog inzulin i NHP-inzulina
• Inzulini dugog djelovanja - sadržavaju tzv. "ultralente inzulin" ili inzulin-glargin Raznim kombinacijama inzulina, cinka, protamina i pufera danas se mogu načiniti pripravci inzulina s točno određenim brzinama djelovanja, intenzitetima i trajanjem djelovanja. Lispro-inzulin je pak umjetni inzulin s izmjenjenim redosljedima aminokiselina koji neobično brzo djeluje. Inzulin-glargin, novi oblik inzulina koji se nedavno pojavio, jest pegilirani inzulin, a zapravo predstavlja inzulin-depo.