Citosol: razlika između inačica
mNema sažetka uređivanja Oznake: VisualEditor mobilni uređaj m.wiki |
Citoplazma i citosol nisu ista stvar |
||
| Redak 1: | Redak 1: | ||
'''Citosol''' ili '''citoplazmatski matriks''' (različito od citoplazme) je tekućina koja ispunjava unutrašnjost [[stanica|stanice]]. Sastoji se od [[Voda|vode]] u kojoj su otopljene organske molekule i [[ioni]]. U [[eukarioti|eukariota]] zajedno sa [[organeli|staničnim organelima]] čini citoplazmu. |
|||
{{organeli}} |
|||
==Sastav== |
|||
'''Citosol''' ili '''citoplazma''' je [[Koloidni sustav|koloidna]] tekućina unutar [[stanica|stanice]]. Obavijena je amfipatnom [[fosfolipid]]nom membranom ([[prokarioti]] + stanična stijenka) te se u njoj nalaze sve stanične [[organela|organele]]. Biokemičari radije koriste naziv citosol koji označava tekuću fazu stanice preostalu nakon što se [[centrifuga|centrifugiranjem]] obore sve organele. Ona ispunjava unutrašnjost [[stanica|stanice]]. |
|||
Citosol je najvećim dijelom voda, otprilike 70%. U vodi su otopljeni razni ioni, od kojih su najzastupljeniji [[kalij]], [[natrij]], [[klor]], [[kalcij]], fosfatni ion, [[Karbonati|bikarbonat]], [[Aminokiselina|aminokiseline]] i [[magnezij]]. Uz ione, citosol sadrži razne organske molekule, od kojih je najviše [[Protein|proteina]] koji čine 20-30% volumena citosola. Ostale organske molekule su [[ugljikohidrati]], [[nukleinske kiseline]] i [[nukleotidi]]. |
|||
U [[Prokarioti|prokariotskim stanicama]] citosol sadržava genom stanice - [[nukleoid]]. |
|||
Citoplazma se kao [[Koloidni sustav|koloid]] odlikuje većom gustoćom od [[voda|vode]], a osobine su joj elastičnost i pokretljivost. [[Eukarioti|Eukariotske stanice]] imaju visoko organiziranu citoplazmu kroz koju se pruža mreža tankih [[bjelančevina|bjelančevinastih]] niti i cjevčica, točnije [[stanični kostur]] ili citoskel. |
|||
==Funkcija== |
|||
Citoplazma je osnovna supstanca koja ispunjava stanice. Citoplazma se sastoji od 80% vode i obično je prozirna. Citoplazma nije potpuno tekuća nego je više [[želatina|želatinozne]] forme, ali prelazi u tekući oblik ako se mehanički djeluje na nju (trešenjem ili miješanjem). Citoplazma se često naziva i citosol. U njoj se nalaze sve organele bitni za život stanice koje sve zajedno obavija [[lipidna membrana]]. Citoplazma se nalazi unutar stanice, jezgre i unutar organela. |
|||
U citosolu se odvija većina staničnih fukncija ključnih za život. Ona omogućava stanično signaliziranje i prijenos molekula kroz stanicu ([[Hidrofobija|hidrofobne]] molekule se kreću pomoću veznih proteina). Veliki dio metabolizma se odvija u citosolu, ukljućujući biosintezu proteina i [[Glikoliza|glikolizu]]. |
|||
==Izvori== |
|||
Cijela citoplazma je pregrađena proteinskim potpornim strukturama koje imaju oblik izduženih štapića ili žica. Ovi strukturni elementi održavaju i mijenjaju oblik stanice te omogućuju uređen položaj organela u stanici. |
|||
# http://www.biology-online.org/dictionary/Cytosol |
|||
# https://cooper7e.sinauer.com/ |
|||
Citoplazma je u kemijskom smislu [[otopina]] koja sadrži otopljene ili neotopljene tvari. Različite tvari mogu kroz citoplazmu strujati i nalaziti se na različitim mjestima u stanici. Jezgra stanice, na primjer, često putuje kroz stanicu mijenjajući pri tome svoj oblik i položaj. Citoplazma sadrži ove sastojke: proteine (uključujući enzime), vitamine, ione, nukleinske kiseline i nuekleoide, aminokiseline, šećere, ugljikohidrate, masne kiseline itd. |
|||
Na kraju možemo zaključiti da je osnovna funkcija citoplazme da omogućuje laku povezanost osnovnih citoplazmatskih sastavina, uključujući genetski materijal u jezgri. U citoplazmi se odvija većina, za život stanice važnih funkcija kao što su rast stanice, metabolizam, replikacija stanice itd. |
|||
{{Mrva-biol}} |
|||
[[Kategorija:Stanična biologija]] |
|||
Inačica od 16. prosinca 2017. u 18:15
Citosol ili citoplazmatski matriks (različito od citoplazme) je tekućina koja ispunjava unutrašnjost stanice. Sastoji se od vode u kojoj su otopljene organske molekule i ioni. U eukariota zajedno sa staničnim organelima čini citoplazmu.
Sastav
Citosol je najvećim dijelom voda, otprilike 70%. U vodi su otopljeni razni ioni, od kojih su najzastupljeniji kalij, natrij, klor, kalcij, fosfatni ion, bikarbonat, aminokiseline i magnezij. Uz ione, citosol sadrži razne organske molekule, od kojih je najviše proteina koji čine 20-30% volumena citosola. Ostale organske molekule su ugljikohidrati, nukleinske kiseline i nukleotidi.
U prokariotskim stanicama citosol sadržava genom stanice - nukleoid.
Funkcija
U citosolu se odvija većina staničnih fukncija ključnih za život. Ona omogućava stanično signaliziranje i prijenos molekula kroz stanicu (hidrofobne molekule se kreću pomoću veznih proteina). Veliki dio metabolizma se odvija u citosolu, ukljućujući biosintezu proteina i glikolizu.