Sabor u Srbu

‍

Ovo je osnova ili početak budućeg članka. Pomozite Wikipediji i dopunite ga.

Sabor u Srbu bio je skup Srba iz središnjih pograničnih djelova Republike Hrvatske koji je održan u Srbu 25. srpnja 1990. na kojem je donesena Deklaracija o suverenosti i autonomiji srpskog naroda. Neposredno poslije 17. kolovoza 1990. izbila je balvan revolucija.

Sudionici

• Jovan Rašković
• Milan Martić

Deklaracija

Slijedi tekst deklaracije:

"Polazeži od univerzalnog principa o pravu naroda na samoopredjeljenje uključujući i pravo na odcjepljenje, te polazeći od postojećih normi u Ustavu SFRJ i Ustavu SRH da he SR Hrvatska država i srpskog naroda u Hrvatskoj, a radi zaštite svoje nacionalne suverenosti i slobode, srpski narod koji živi na istorijskim teritorijama objedinjenim današnjim granicama SR Hrvatske, donosi i objavljuje na Srpskom saboru održanom u Srbu dana 25. jula 1990. godine,

DEKLARACIJU o suverenosti i autonimiji srpskog naroda

1. U granicama SR Hrvatske koja je država i srpskog naroda koji živi u SR Hrvatskoj, srpski narod je na osnovu svojih geografskih, istorijskih, društvenih i kulturnih osobenosti suveren narod sa svim pravima koja sadržava suverenost naroda. Srpski narod u SR Hrvatskoj ima puno pravo da se u zajedništvu s hrvatskim narodom ili samostalno pri uspostavljanju novih odnosa u Jugoslaviji opredjeljuje za federativno ili konfederativno državno uređenje. Ne može se bez učešća srpskog naroda u Hrvatskoj birati oblik jugoslavenskog zajedništva, a to naročito vrijedi za situacije legitimnog odcjepljenja. Odcjepljuju se narodi, a ne države (naprotiv, prema važećim ustavima odcjepljuju se republoike, op. a.). Srpski narod daje sebi pravo da se na istorijskim teritorijima koje objedinjuju sadašnje granice Hrvatske opredjeljuje s kim će živjeti, u kom će rećimu živjeti i kako će se povezivati s drugim narodima u Jugoslaviji. Nitko drugi nema istorijsko pravo da određuje sudbinu srpskog naroda koji tu živi vjekovima i prije stvaranja države Hrvatske.

2. Na osnovu svoje suverenosti, srpski narod u Hrvatskoj ima pravo na autonomiju. Sadržaj te autonomije zavisit će od federativnog ili konfederativnog uređenja Jugoslavije. U uslovima federativnog državnog uređenja srpski narod ima pravo na nesmetanu i bez oraničenja upotrebu u službene i pravne svrhe srpskog književnog jezika, pisma ćirilice, škola i srpskih školskih programa, kulturnih i političkih institucija, preduzeća, štampe i srpske radiotelevizije. Organizacija ovakve autonomije može se provesti samo putem pune opštinske samouprave, posebno u opštinama gdje je srpski narod većinsko stanovništvo i povzeivanjem tih opština u zejednice. U uslovima konfederativnog državnog uređenja Jugoslavije, srpski narod u Hrvatskoj ima pravo na političku terirorijalnu autonomiju.

3. Kao politički predstavnik srpskog naroda u Hrvatskoj konstitui9še se Srpski sabor koji zasjeda u Srbu. Kao izvršni organ Srpskog sabora konstituiše se Srpsko nacionalno vijeće.

4. Srpsko nacionalno vijeće ima pravo da organizuje plebiscitarno izjašnjavanje srpskog naroda po svim pitanjima bitnijim za njegov položaj u Hrvatskoj i Jugoslaviji, kao i drugim pitanjima koja se tiču ostvarivanja srpskog suvereniteta i autonomnosti.

5. Srpsko nacionalno vijeće predstavlja smostalan organ koji između dva zasjedanja Srpskog sabora sprovodi odluke Srpskog sabora i ove Deklaracije te priprema pitanja o kojima će se izjašnjavati Srpski sabor i plebiscitarno srpski narod.

6. Srpski sabor na zasjedanju u Srbu 25. jula 1990. godine proglašava ništavnim za srpski narod u Hrvatskoj sve ustavne i zakonske promjene koje negiraju njegov suverenitet kao naroda i umanjuju njegovo autonomno pravo.

7. Srpski narod u Hrvatskoj ne traži ništa više od onih prava koja drugi savremeni narodi Evrope odavno imaju i uživaju."