Klagenfurt: razlika između inačica
m robot Dodaje: vi:Klagenfurt |
Nema sažetka uređivanja |
||
| Redak 1: | Redak 1: | ||
{{Naselje |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt 01.jpg|mini|200px|Pogled na '''Klagenfurt''' s Radsberga]] |
|||
| ime = Klagenfurt |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt Rathaus.JPG|mini|200px|Klagenfurt-magistrat]] |
|||
| ime_genitiv = Klagenfurta |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt Dom.JPG|mini|200px|Klagenfurt-katedrala]] |
|||
| izvorno_ime = |
|||
'''Klagenfurt''' ([[Slovenski jezik|slovenski:]] ''Celovec'') je glavni grad [[Austrija|austrijske]] savezne pokrajine [[Koruška (Austrija)|Koruške]]. |
|||
| translit_jezik1 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta = |
|||
| translit_jezik1_info = |
|||
| translit_jezik1_vrsta1 = |
|||
| translit_jezik1_info1 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta2 = |
|||
| translit_jezik1_info2 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta3 = |
|||
| translit_jezik1_info3 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta4 = |
|||
| translit_jezik1_info4 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta5 = |
|||
| translit_jezik1_info5 = |
|||
| translit_jezik1_vrsta6 = |
|||
| translit_jezik1_info6 = |
|||
| translit_jezik2 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta = |
|||
| translit_jezik2_info = |
|||
| translit_jezik2_vrsta1 = |
|||
| translit_jezik2_info1 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta2 = |
|||
| translit_jezik2_info2 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta3 = |
|||
| translit_jezik2_info3 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta4 = |
|||
| translit_jezik2_info4 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta5 = |
|||
| translit_jezik2_info5 = |
|||
| translit_jezik2_vrsta6 = |
|||
| translit_jezik2_info6 = |
|||
| slika_panorama = Klagenfurt Landhaus 31072008 01.jpg |
|||
| veličina_slike = |
|||
| opis_slike = |
|||
| slika_zastava = |
|||
| slika_zastava_veličina = |
|||
| slika_pečat = |
|||
| slika_pečat_veličina = |
|||
| slika_grb = Wappen at klagenfurt (gaertner).png |
|||
| slika_grb_veličina = |
|||
| slika_amblem_prazno = |
|||
| slika_amblem_prazno_veličina = |
|||
| slika_amblem_prazno_opis = |
|||
| nadimak = |
|||
| geslo = |
|||
| širina-stupnjevi = 46 |
|||
| širina-minute = 37 |
|||
| širina-oznaka = N |
|||
| dužina-stupnjevi = 14 |
|||
| dužina-minute = 18 |
|||
| dužina-oznaka = E |
|||
| lokacija_ime = [[Popis država|Država]] |
|||
| lokacija_info = {{ZD+X/A|AUT}} |
|||
| lokacija1_ime = Savezna pokrajina |
|||
| lokacija1_info = [[Datoteka:Flag of Kärnten.svg|20px]] [[Koruška (austrijska savezna država)|Koruška]] |
|||
| lokacija2_ime = |
|||
| lokacija2_info = |
|||
| lokacija3_ime = |
|||
| lokacija3_info = |
|||
| utemeljenje_ime = |
|||
| utemeljenje_datum = |
|||
| utemeljenje1_ime = |
|||
| utemeljenje1_datum = |
|||
| utemeljenje2_ime = |
|||
| utemeljenje2_datum = |
|||
| utemeljenje3_ime = |
|||
| utemeljenje3_datum = |
|||
| osnivač = |
|||
| nazvan_po = |
|||
| dijelovi = |
|||
| vrsta_dijelova = |
|||
| d1-d50 |
|||
| vrsta_vlasti = |
|||
| vlast_bilješke = |
|||
| titula_vođe = Gradonačelnik |
|||
| ime_vođe = Christian Scheider |
|||
| stranka_vođe = [[BZÖ]] |
|||
| titula_vođe1 = |
|||
| ime_vođe1 = |
|||
| titula_vođe2 = |
|||
| ime_vođe2 = |
|||
| titula_vođe3 = |
|||
| ime_vođe3 = |
|||
| titula_vođe4 = |
|||
| ime_vođe4 = |
|||
| površina_bilješke = |
|||
| površina_ukupna = 120,11 km² |
|||
| površina_kopna = |
|||
| površina_vode = |
|||
| postotak_vode = |
|||
| površina_uža = |
|||
| površina_šira = |
|||
| površina_prazno1_ime = |
|||
| površina_prazno1 = |
|||
| površina_prazno2_ime = |
|||
| površina_prazno2 = |
|||
| visina = |
|||
| visina_izvor = |
|||
| visina_max = |
|||
| visina_min = |
|||
| stanovništvo_godina = 2006. |
|||
| stanovništvo_bilješke = |
|||
| stanovništvo = 92.404 |
|||
| stanovništvo_gustoća = 769/km² |
|||
| stanovništvo_uže = |
|||
| stanovništvo_uže_gustoća = |
|||
| stanovništvo_šire = |
|||
| stanovništvo_šire_gustoća = |
|||
| stanovništvo_prazno1_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_prazno2_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno2 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno2 = |
|||
| vremenska_zona = [[CET]] |
|||
| utc_pomak = +1 |
|||
| vremenska_zona_DST = [[CEST]] |
|||
| utc_pomak_DST = +2 |
|||
| poštanski_broj = 9020 (9010 - 9029), 9051, 9161, 9072 |
|||
| pozivni_broj = |
|||
| gradovi_prijatelji = |
|||
| države_gradova_prijatelja = |
|||
| prazno_ime = Registarska oznaka |
|||
| prazno_info = K |
|||
| prazno1_ime = |
|||
| prazno1_info = |
|||
| prazno2_ime = |
|||
| prazno2_info = |
|||
| prazno3_ime = |
|||
| prazno3_info = |
|||
| prazno4_ime = |
|||
| prazno4_info = |
|||
| prazno5_ime = |
|||
| prazno5_info = |
|||
| prazno6_ime = |
|||
| prazno6_info = |
|||
| web_stranica = [http://www.klagenfurt.at/ www.klagenfurt.at] |
|||
| slika_karta = Map at klagenfurt.png |
|||
| veličina_karte = |
|||
| opis_karte = Položaj Koruške i Klagenfurta u Austriji |
|||
| slika_karta1 = |
|||
| veličina_karte1 = |
|||
| opis_karte1 = |
|||
| slika_lokacijska_karta_država = |
|||
| bilješke = |
|||
}} |
|||
'''Klagenfurt''' ([[Slovenski jezik|slovenski:]] ''Celovec'') je glavni grad [[Austrija|austrijske]] savezne pokrajine [[Koruška (Austrija)|Koruške]]. Službeno ime grada je Klagenfurt am Wörthersee. |
|||
S 92.404 stanovnika ([[2006]].) Klagenfurt je ujedno i najveći koruški grad. |
S 92.404 stanovnika ([[2006]].) Klagenfurt je ujedno i najveći koruški grad. |
||
Najveći dio stanovnika ili 89,4% služi se [[Njemački jezik|njemačkim]] kao materinjim jezikom. Druga etnička skupina su [[Hrvati]] (3,3%), a slijede ih [[Slovenci]] s 1,9%. Oko 10% koruških Slovenaca stalno je nastanjeno u Klagenfurtu. |
Najveći dio stanovnika ili 89,4% služi se [[Njemački jezik|njemačkim]] kao materinjim jezikom. Druga etnička skupina su [[Hrvati]] (3,3%), a slijede ih [[Slovenci]] s 1,9%. Oko 10% koruških Slovenaca stalno je nastanjeno u Klagenfurtu. |
||
==Povijest== |
|||
Prema legendi je Klagenfurt osnovan na mjestu gdje je ubijen zmaj koji je živio u obližnjoj močvari. Prema povijesnim izvorima je grad osnovao koruški vojvoda Herman sredinom 12. st. 1246. je njegov sin vojvoda Bernhard grad premjestio na današnju lokaciju jer je na starom mjestu često bio poplavljen. Zbog toga se Bernhard smatra osnivačem grada. 1514. je grad pogodio požar. Kasnije je grad obnovljen i postao značajan gospodarski centar. Sagrađen je u pravokutnoj shemi prema [[renesansa|renesansnim]] uzorima iz Italije. Sagrađen je kanal do obližnjeg jezera Wörthersee. 1809. su Napoleonove snage srušile gradske zidine. 1863. je sagrađena željeznička pruga koja je grad povezala s [[Beč]]om i [[Trst]]om i to je dalo značajan poticaj gospodarskom razvoju grada koji postaje najveći i najznačajniji u Koruškoj. |
|||
U 19. st. su većinu stanovnika grada činili [[Slovenci]] i grad je bio centar slovenske kulture. U njemu su boravili i djelovali najvažniji tadašnji slovenski intelektualci, pisci i umjetnici ([[Anton Martin Slomšek]], [[Jurij Japelj]], [[Anton Janežič]], [[Andrej Einspieler]], [[Matija Majar]] i [[France Prešeren]]). Oni su iz Klagenfurta (Celovca) širili ideje slovenskog nacionalnog preporoda i razvijali slovensku nacionalnu svijest. |
|||
Nakon 1. svj. rata i raspada [[Austrougarska|Austrougarske]] je došlo do spora između Austrije i novostvorene [[Kraljevina SHS|Kraljevine SHS]] oko pripadnosti Koruške. 1920. prema odredbama mirovnog sporazuma proveden referendum na kojem se 60% stanovnika izjasnilo za Austriju iako su većinu u Koruškoj činili Slovenci. Nakon toga se s vremenom udio Slovenaca u gradu sve više smanjuje. |
|||
U 2. svj. ratu je grad bio bombardiran. 8. 5. 1945. su britanske trupe ušle u grad neposredno prije jugoslavenskih partizana koji su zauzeli veći dio Koruške i tražili da ona pripadne Jugoslaviji. Nakon britanskog pritiska su se partizani povukli iz Austrije. Do 1955. je Klagenfurt bio dio britanske okupacijske zone u Austriji. Nakon toga se grad obnavlja i razvija. Bio je prvi grad u Austriji koji je uveo pješačku zonu. 2007. je promijenjeno službeno ime grada koji je nazvan Klagenfurt am Wörthersee. |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt 01.jpg|mini|lijevo|200px|Pogled na '''Klagenfurt''' s Radsberga]] |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt Rathaus.JPG|mini|lijevo|200px|Klagenfurt-magistrat]] |
|||
[[Datoteka:Klagenfurt Dom.JPG|mini|lijevo|200px|Klagenfurt-katedrala]] |
|||
==Zemljopis== |
|||
Klagenfurt se nalazi na jugu Austrije u dolini između [[Alpe|Alpi]] i planina [[Karavanke|Karavanki]] kojima prolazi granica Austrije i Slovenije. Grad je u kotlini sa svih strana okružen brdima. Zapadno od grada se nalazi jezero Wörthersee ([[slovenski jezik|slovenski]]: ''Vrpsko jezero'') koje je značajan rekreaciski centar i često se naziva "austrijsko more". Kroz grad teče rijeka Glan, a nedaleko od grada na jugu teče rijeka [[Drava]]. Na Dravi se nalazi nekoliko umjetnih jezera (najbliže gradu je Ferlacher Stausee). |
|||
Klima je umjereno-kontinentalna s relativno visokim godišnjim amplitudama temperature (godišnjim razlikama najtoplijeg i najhladnijeg mjeseca). S obzirom da je grad u kotlini, česte su inverzije temperature (u dolini je hladnije nego u okolnim brdima). S Karavanki često puše topli vjetar Föhn (fen) koji u proljeće uzrokuje brzo taljenje snijega. |
|||
==Znamenitosti== |
|||
Glavni trg u starom dijelu grada je nazvan Stari trg (Alter Platz). Oko njega postoje građevine u [[renesansa|renesansnom]] stilu. Značajna je fontana Lindworm s prikazom zmaja koji je simbol grada. U gradu postoji barokna katedrala. |
|||
Turizam se pretežno razvija na obližnjem jezeru Wörthersee koje je najtoplije od alpskih ledenjačkih jezera i na njemu se razvija rekreacijski turizam. Na njemu se nalazi najveća europska jezerska plaža. Posebna znamenitost je park Minimundus s umanjenim kopijama najvažnijih svjetskih građevina. Pokraj jezera se nalazi i dvorac Maria-Loretto. U okolici postoji još zanimljivih dvoraca. |
|||
==Vanjske poveznice== |
==Vanjske poveznice== |
||
| Redak 13: | Redak 203: | ||
[[Kategorija:Gradovi u Austriji]] |
[[Kategorija:Gradovi u Austriji]] |
||
{{mrva-grad-austrija}} |
|||
[[ar:كلاغنفورت]] |
[[ar:كلاغنفورت]] |
||
Inačica od 10. srpnja 2009. u 22:44
| Klagenfurt | |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Koordinate: 46°37′N 14°18′E / 46.617°N 14.300°E | |||
| Država |  Austrija
| ||
| Savezna pokrajina |  Koruška
| ||
| Vlast | |||
| - Gradonačelnik | Christian Scheider (BZÖ) | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 120,11 km² | ||
| Stanovništvo (2006.) | |||
| - Grad | 92.404 | ||
| - Gustoća | 769/km² | ||
| Vremenska zona | CET (UTC+1) | ||
| - Ljeto (DST) | CEST (UTC+2) | ||
| Poštanski broj | 9020 (9010 - 9029), 9051, 9161, 9072 | ||
| Registarska oznaka | K | ||
| Službena stranica www.klagenfurt.at | |||
| Zemljovid | |||
 Položaj Koruške i Klagenfurta u Austriji | |||
Klagenfurt (slovenski: Celovec) je glavni grad austrijske savezne pokrajine Koruške. Službeno ime grada je Klagenfurt am Wörthersee.
S 92.404 stanovnika (2006.) Klagenfurt je ujedno i najveći koruški grad.
Najveći dio stanovnika ili 89,4% služi se njemačkim kao materinjim jezikom. Druga etnička skupina su Hrvati (3,3%), a slijede ih Slovenci s 1,9%. Oko 10% koruških Slovenaca stalno je nastanjeno u Klagenfurtu.
Povijest
Prema legendi je Klagenfurt osnovan na mjestu gdje je ubijen zmaj koji je živio u obližnjoj močvari. Prema povijesnim izvorima je grad osnovao koruški vojvoda Herman sredinom 12. st. 1246. je njegov sin vojvoda Bernhard grad premjestio na današnju lokaciju jer je na starom mjestu često bio poplavljen. Zbog toga se Bernhard smatra osnivačem grada. 1514. je grad pogodio požar. Kasnije je grad obnovljen i postao značajan gospodarski centar. Sagrađen je u pravokutnoj shemi prema renesansnim uzorima iz Italije. Sagrađen je kanal do obližnjeg jezera Wörthersee. 1809. su Napoleonove snage srušile gradske zidine. 1863. je sagrađena željeznička pruga koja je grad povezala s Bečom i Trstom i to je dalo značajan poticaj gospodarskom razvoju grada koji postaje najveći i najznačajniji u Koruškoj.
U 19. st. su većinu stanovnika grada činili Slovenci i grad je bio centar slovenske kulture. U njemu su boravili i djelovali najvažniji tadašnji slovenski intelektualci, pisci i umjetnici (Anton Martin Slomšek, Jurij Japelj, Anton Janežič, Andrej Einspieler, Matija Majar i France Prešeren). Oni su iz Klagenfurta (Celovca) širili ideje slovenskog nacionalnog preporoda i razvijali slovensku nacionalnu svijest.
Nakon 1. svj. rata i raspada Austrougarske je došlo do spora između Austrije i novostvorene Kraljevine SHS oko pripadnosti Koruške. 1920. prema odredbama mirovnog sporazuma proveden referendum na kojem se 60% stanovnika izjasnilo za Austriju iako su većinu u Koruškoj činili Slovenci. Nakon toga se s vremenom udio Slovenaca u gradu sve više smanjuje.
U 2. svj. ratu je grad bio bombardiran. 8. 5. 1945. su britanske trupe ušle u grad neposredno prije jugoslavenskih partizana koji su zauzeli veći dio Koruške i tražili da ona pripadne Jugoslaviji. Nakon britanskog pritiska su se partizani povukli iz Austrije. Do 1955. je Klagenfurt bio dio britanske okupacijske zone u Austriji. Nakon toga se grad obnavlja i razvija. Bio je prvi grad u Austriji koji je uveo pješačku zonu. 2007. je promijenjeno službeno ime grada koji je nazvan Klagenfurt am Wörthersee.
Zemljopis
Klagenfurt se nalazi na jugu Austrije u dolini između Alpi i planina Karavanki kojima prolazi granica Austrije i Slovenije. Grad je u kotlini sa svih strana okružen brdima. Zapadno od grada se nalazi jezero Wörthersee (slovenski: Vrpsko jezero) koje je značajan rekreaciski centar i često se naziva "austrijsko more". Kroz grad teče rijeka Glan, a nedaleko od grada na jugu teče rijeka Drava. Na Dravi se nalazi nekoliko umjetnih jezera (najbliže gradu je Ferlacher Stausee).
Klima je umjereno-kontinentalna s relativno visokim godišnjim amplitudama temperature (godišnjim razlikama najtoplijeg i najhladnijeg mjeseca). S obzirom da je grad u kotlini, česte su inverzije temperature (u dolini je hladnije nego u okolnim brdima). S Karavanki često puše topli vjetar Föhn (fen) koji u proljeće uzrokuje brzo taljenje snijega.
Znamenitosti
Glavni trg u starom dijelu grada je nazvan Stari trg (Alter Platz). Oko njega postoje građevine u renesansnom stilu. Značajna je fontana Lindworm s prikazom zmaja koji je simbol grada. U gradu postoji barokna katedrala.
Turizam se pretežno razvija na obližnjem jezeru Wörthersee koje je najtoplije od alpskih ledenjačkih jezera i na njemu se razvija rekreacijski turizam. Na njemu se nalazi najveća europska jezerska plaža. Posebna znamenitost je park Minimundus s umanjenim kopijama najvažnijih svjetskih građevina. Pokraj jezera se nalazi i dvorac Maria-Loretto. U okolici postoji još zanimljivih dvoraca.
.png){kind=link}