Lilongwe: razlika između inačica

Uredi poveznice
Koordinate: 13°59′S 33°47′E / 13.983°S 33.783°E / -13.983; 33.783
Izvor: Wikipedija
Pregledaj povijest
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
m typo
Nema sažetka uređivanja
Redak 1: Redak 1:
{{Naselje
'''Lilongwe''' je [[glavni grad]] države [[Malavi]] i ima 597 619 stanovnika.
| ime =Lilongwe
| ime_genitiv =Lilongwea
| izvorno_ime =
| translit_jezik1 =
| slika_panorama =Lilongwe Area 2.jpg
| veličina_slike =280px
| opis_slike =Panorama grada
| slika_lokacijska_karta_država =Malavi
| slika_lokacijska_karta_opis =Lilongwe na karti Malavija
| lokacija1_ime = Regija
| lokacija1_info =[[Centralna regija (Malavi)|Centralna regija]]
| širina-stupnjevi =13
| širina-minute =59
| širina-oznaka =S
| dužina-stupnjevi =33
| dužina-minute =47
| dužina-oznaka =E
| lokacija_ime =[[Spisak država|Država]]
| lokacija_info ={{flag|Malavi}}
| površina_prazno1_ime =
| površina_prazno1 =
| površina_prazno2_ime =
| površina_prazno2 =
| visina =1 050<ref name=brit/>
| stanovništvo_godina =[[2009]].
| stanovništvo_bilješke =
| stanovništvo = 674 448<ref name=city/>
| vremenska_zona =[[UTC+2]]
| utc_pomak =+2
| vremenska_zona_DST =
| utc_pomak_DST =
| poštanski_broj =
| pozivni_broj =
| gradovi_prijatelji =
}}
'''Lilongwe''' ([[Fonetika|fonetski]] '''Lilongve''') je novi [[glavni grad]] [[Afrika|afričke]] države [[Malavi]] i administrativno sjedište [[Centralna regija (Malavi)|Centralne regije]] od 674 448 stanovnika.
<ref name=city>{{cite web
| url =http://www.citypopulation.de/Malawi.html
| title =''Malawi: Regions & Towns''
| accessdate = 26. 1. 2012
| language=engleski
| publisher=Citypopulationde
}}</ref>


Po uzoru na [[Južna Afrika|Južnoafričku republiku]] i ''Lilongwe'' nije sjedište sudske vlasti već je to [[Blantyre]].
Počeo je kao selo na obali rijeke Llongwe. U prvoj polovici [[20. stoljeće|20. stoljeća]] postaje [[UK|britanski]] kolonijalni centar. Godine [[1974]]. postaje drugi po veličini grad Malavija, te glavni grad umjesto [[Zombo|Zomba]]. Ekonomski centar je pak grad [[Blantire]].
. <ref name=brit/>
== Geografske karakteristike ==
''Lilongwe'' leži u sredini zemlje, blizu granice sa [[Mozambik]]om i [[Zambija|Zambijom]] na cestovnoj transverzali M1 koja povezuje sjever i jug zemlje. Grad se prostire duž obje obale rijeke [[Lilongwe (rijeka)|Lilongwe]] po kojoj je i dobio ime, u brdovitom kraju na prosječnoj
nadmorskoj visini od 1 050 m. <ref name=brit/>
[[Datoteka:2010-10-21 15-54-14 Malawi - Nchesi.JPG|thumb|left|220px|<center>Centar grada]]
''Lilongwe'' se zapravo sastoji od dva grada, - ''Starog grada'', koji funkcionira kao servisni i distributivni centar za stanovnike oba grada i 5 km udaljenog ''Capital Hilla'', u kojom se nalaze vladine zgrade i [[ambasada|ambasade]]. <ref name=brit/>
== Historija ==
[[Datoteka:K.a.r-.clocktower-in-lilongwe.jpg|thumb|left|220px|<center>Toranj sa satom podignut u čast poginulim braniteljima u oba svjetska rata]]
''Lilongwe'' je od malenog sela postao [[1904]]. za [[Britanija|britanske]] [[Kolonija|kolonijalne]] vlasti, regionalni administrativni centar. <ref name=brit/>Za njegov razvoj bile su važne [[1920e|20e]] godine prošlog vijeka, kad je postao sjedište velike [[duhan]]ske industrije, jer su se u okolici izgradile velike plantaže duhana. Idealni položaj ''Lilongweja'' na spoju nekoliko glavnih prometnica, povećao je važnost grada kao trgovačkog centra za poljoprivredne proizvode plodne centralne visoravni zemlje. <ref name=brit/>Prvi predsjednik države Malavi - ''Hastings Kamuzu Banda'', odabrao je grad [[1965]]. kao centar koji je trebao potaknuti ekonomski razvoj sjevernog i srednjeg Malavija. Na kraju je Lilongwe odabran da bude novi glavni grad države, a [[1968]]. otpočela je izgradnja vladinih zgrada. ''Lilongwe'' je [[1975]]., i formalno postao glavni grad zemlje, umjesto dotašnje [[Zomba, Malavi|Zombe]].
[[Datoteka:Lilongwe City Centre.JPG|thumb|right|300px|<center>Centar grada]]
Od tad je počeo rast stanovništva, tako da je [[2008]]. postao najveći grad u Malaviju. To je postignuto i administrativnim mjerama, tako svi članovi [[parlament]]a imaju obavezu da jedan dio godine moraju živjeti u glavnom gradu. Usprskos činjenice da je ''Lilongwe'' političko središte Malavija, u brojnim aspektima [[Blantyre]] je ostao ekonomska prijestolnica zemlje.
== Stanovništvo ==
{| class="wikitable"
! Godina
! Stanovnika<ref>[http://www.webcitation.org/query?url=http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=%26men=gcis%26lng=en%26dat=32%26srt=pnan%26col=dq%26geo=-150&date=2013-05-25+01:36:36 World Gazetteer: Malawi: largest cities and towns and statistics of their population]</ref>
|-20011
|1977
| 98 718
|-
| 1987
| 223 318
|-
| 1998
| 435 964
|-
| 2008
| 866 272
|-
|2009
| 902 388
|}


== Znamenitosti ==
Lilongwe je prilično siguran grad. U njemu žive mnogi Europljani i djeluju međunarodne organizacije. No, tu je i mnoštvo nezaposlena i siromašna stanovništva. Procjenjuje se da je 20% HI pozitivno.
''Lilongwe'' je novi grad pa su i njegove atrakcije novijeg datuma, to je prije svega predsjednička palača, zapravo čitav kompleks zgrada na brdu okružen šumskim perivojem i palača parlamenta.
== Privreda, transport i školstvo ==
''Lilongwe'' je prije svega grad administracije, ali je i važni trgovački centar za [[Poljoprivreda|poljoprivredne]] proizvode iz svoje plodne okolice. Najvažniji je [[duhan]], koji je glavni izvozni artikl zemlje, čije se aukcije održavaju u Lilongwelu.
Privredom grada dominira kolonija [[Indija|Indijskih]] trgovaca, uz nešto drugih stranaca iz [[Južna Afrika|Južnoafričke republike]], [[Zimbabve|Južne Rodezije]], [[Zambija|Sjeverne Rodezije]] i [[Mozambik]]a koji su Lilongwe odabrali kao egzil.


''Lilongwe'' je dobro povezan cestama sa svim većim gradovima u zemlji i susjednim zemljama, osim toga povezan je željeznicom sa lukom [[Beira, Mozambiku|Beira]] u [[Mozambik]]u preko grada [[Nsanje]], a i sa gradom [[Mchinji]] te preko njega za [[Zambija|Zambijom]].
Za kišnog doba između [[listopad]]a i [[travanj|travnja]] Lilongwe je blatnjav i vlažan. U ostalim mjesecima je topao, suh i prašnjav. [[Lipanj]] i [[srpanj]] su posebno hladni i vjetroviti.


Lilongwe nema [[univerzitet]], već samo Poljoprivredni [[fakultet]] i [[Teologija|Teološku]] školu za [[Baptisti|baptističke]] pastore.

''Lilongwe'' dijeli sa gradom Kamuzu međunarodni [[aerodrom]] ([[IATA]] kod: LLW, [[ICAO]] kod: FWKI) koji je postao izuzetno važan za [[građanski rat|građanskog rata]] u Mozambiku, kad je postao jedina veza za brojne međunarodne organizacije koje su osnovale logore za izbjeglice.<ref name=brit>{{cite web
| url =http://www.britannica.com/EBchecked/topic/341072/Lilongwe
| title =''Lilongwe''
| accessdate = 26. 01. 2012
| language=engleski
| publisher=Encyclopædia Britannica
}}</ref>
== Klimatske karakteristike ==
''Lilongwe'' ima jednu mješavinu između [[Vlažna subtropska klima|Vlažne subtropske (Cfa, Cwa)]] i subtropske planinske klime po [[Köppenova klasifikacija klime|Köppenovoj klasifikaciji klime]], sa ugodnim ljetima i blagim zimama. Zbog svoje nadmorske visine, ima temperature niže nego što bi se očekivalo za grad smješten u [[tropi]]ma. Lilongwe ima kratku sezonu kiša koja traje od
[[Decembar|decembra]] do [[mart]]a i dugotrajnu sušnu sezonu ostatak godine, tad su najhladniji [[jun]] i [[jul]]i.

{{Infookvir vrijeme
|mjesto =<!--Lilongwe|-->Lilongwe
|location = Lilongwe
|Jan-Sij_sr_maks=27
|Feb-Velj_sr_maks=27
|Mar-Ožu_sr_maks=27
|Apr-Tra_sr_maks=27
|Maj-Svi_sr_maks=25
|Jun-Lip_sr_maks=23
|Jul-Srp_sr_maks=23
|Aug-Kol_sr_maks=25
|Sep-Ruj_sr_maks=27
|Okt-Lis_sr_maks=30
|Nov-Stu_sr_maks=29
|Dec-Pro_sr_maks=28
|God_sr_maks=26

|Jan-Sij_sr_min=17
|Feb-Velj_sr_min=17
|Mar-Ožu_sr_min=16
|Apr-Tra_sr_min=14
|Maj-Svi_sr_min=11
|Jun-Lip_sr_min=8
|Jul-Srp_sr_min=7
|Aug-Kol_sr_min=8
|Sep-Ruj_sr_min=12
|Okt-Lis_sr_min=15
|Nov-Stu_sr_min=17
|Dec-Pro_sr_min=18
|God_sr_min=13

|Jan-Sij_obo=208
|Feb-Velj_obo=218
|Mar-Ožu_obo=125
|Apr-Tra_obo=43
|Maj-Svi_obo=3
|Jun-Lip_obo=0
|Jul-Srp_obo=0
|Aug-Kol_obo=0
|Sep-Ruj_obo=0
|Okt-Lis_obo=0
|Nov-Stu_obo=53
|Dec-Pro_obo=125
|God_obo=559

|Izvor=<ref name=weat>{{cite web
| url =http://www.bbc.co.uk/weather/927967
| title =''Average Conditions Lilongwe''
| accessdate = 26. 1. 2012
| publisher =BBC Weather}}</ref>
}}
== Izvori ==
{{reflist}}
== Eksterni linkovi ==
{{Commonscat|Lilongwe}}
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/341072/Lilongwe ''Lilongwe'' na portalu Encyclopædia Britannica] {{en icon}}

{{Glavni gradovi afričkih država}}


{{Mrva-grad-afrika}}
[[Kategorija:Glavni gradovi u Africi]]
[[Kategorija:Glavni gradovi u Africi]]
[[Kategorija:Malavi]]
[[Kategorija:Malavi]]

Inačica od 23. listopada 2015. u 03:47

Lilongwe
Panorama grada
Panorama grada
Panorama grada
Koordinate: 13°59′S 33°47′E / 13.983°S 33.783°E / -13.983; 33.783
Država Predložak:Flag
Regija Centralna regija
Visina 1 050[1]
Stanovništvo (2009.)
 - Grad 674 448[2]
Vremenska zona UTC+2 (UTC+2)
Zemljovid
Lilongwe na zemljovidu Malavija
Lilongwe
Lilongwe
class=notpageimage|
Lilongwe na karti Malavija

Lilongwe (fonetski Lilongve) je novi glavni grad afričke države Malavi i administrativno sjedište Centralne regije od 674 448 stanovnika. [2]

Po uzoru na Južnoafričku republiku i Lilongwe nije sjedište sudske vlasti već je to Blantyre. . [1]

Geografske karakteristike

Lilongwe leži u sredini zemlje, blizu granice sa Mozambikom i Zambijom na cestovnoj transverzali M1 koja povezuje sjever i jug zemlje. Grad se prostire duž obje obale rijeke Lilongwe po kojoj je i dobio ime, u brdovitom kraju na prosječnoj nadmorskoj visini od 1 050 m. [1]

Centar grada

Lilongwe se zapravo sastoji od dva grada, - Starog grada, koji funkcionira kao servisni i distributivni centar za stanovnike oba grada i 5 km udaljenog Capital Hilla, u kojom se nalaze vladine zgrade i ambasade. [1]

Historija

Toranj sa satom podignut u čast poginulim braniteljima u oba svjetska rata

Lilongwe je od malenog sela postao 1904. za britanske kolonijalne vlasti, regionalni administrativni centar. [1]Za njegov razvoj bile su važne 20e godine prošlog vijeka, kad je postao sjedište velike duhanske industrije, jer su se u okolici izgradile velike plantaže duhana. Idealni položaj Lilongweja na spoju nekoliko glavnih prometnica, povećao je važnost grada kao trgovačkog centra za poljoprivredne proizvode plodne centralne visoravni zemlje. [1]Prvi predsjednik države Malavi - Hastings Kamuzu Banda, odabrao je grad 1965. kao centar koji je trebao potaknuti ekonomski razvoj sjevernog i srednjeg Malavija. Na kraju je Lilongwe odabran da bude novi glavni grad države, a 1968. otpočela je izgradnja vladinih zgrada. Lilongwe je 1975., i formalno postao glavni grad zemlje, umjesto dotašnje Zombe.

Centar grada

Od tad je počeo rast stanovništva, tako da je 2008. postao najveći grad u Malaviju. To je postignuto i administrativnim mjerama, tako svi članovi parlamenta imaju obavezu da jedan dio godine moraju živjeti u glavnom gradu. Usprskos činjenice da je Lilongwe političko središte Malavija, u brojnim aspektima Blantyre je ostao ekonomska prijestolnica zemlje.

Stanovništvo

Godina Stanovnika[3]
1977 98 718
1987 223 318
1998 435 964
2008 866 272
2009 902 388

Znamenitosti

Lilongwe je novi grad pa su i njegove atrakcije novijeg datuma, to je prije svega predsjednička palača, zapravo čitav kompleks zgrada na brdu okružen šumskim perivojem i palača parlamenta.

Privreda, transport i školstvo

Lilongwe je prije svega grad administracije, ali je i važni trgovački centar za poljoprivredne proizvode iz svoje plodne okolice. Najvažniji je duhan, koji je glavni izvozni artikl zemlje, čije se aukcije održavaju u Lilongwelu. Privredom grada dominira kolonija Indijskih trgovaca, uz nešto drugih stranaca iz Južnoafričke republike, Južne Rodezije, Sjeverne Rodezije i Mozambika koji su Lilongwe odabrali kao egzil.

Lilongwe je dobro povezan cestama sa svim većim gradovima u zemlji i susjednim zemljama, osim toga povezan je željeznicom sa lukom Beira u Mozambiku preko grada Nsanje, a i sa gradom Mchinji te preko njega za Zambijom.

Lilongwe nema univerzitet, već samo Poljoprivredni fakultet i Teološku školu za baptističke pastore.

Lilongwe dijeli sa gradom Kamuzu međunarodni aerodrom (IATA kod: LLW, ICAO kod: FWKI) koji je postao izuzetno važan za građanskog rata u Mozambiku, kad je postao jedina veza za brojne međunarodne organizacije koje su osnovale logore za izbjeglice.[1]

Klimatske karakteristike

Lilongwe ima jednu mješavinu između Vlažne subtropske (Cfa, Cwa) i subtropske planinske klime po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa ugodnim ljetima i blagim zimama. Zbog svoje nadmorske visine, ima temperature niže nego što bi se očekivalo za grad smješten u tropima. Lilongwe ima kratku sezonu kiša koja traje od decembra do marta i dugotrajnu sušnu sezonu ostatak godine, tad su najhladniji jun i juli.

Klimatološki srednjaci za Lilongwe
mjesec sij velj ožu tra svi lip srp kol ruj lis stu pro godina
Izvor: [4]

Izvori

  1. ↑ a b c d e f g Lilongwe (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 26. 01. 2012 Provjerite vrijednost datuma u parametru: |accessdate= (pomoć)
  2. ↑ a b Malawi: Regions & Towns (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 26. 1. 2012 Provjerite vrijednost datuma u parametru: |accessdate= (pomoć)
  3. ↑ World Gazetteer: Malawi: largest cities and towns and statistics of their population
  4. ↑ Average Conditions Lilongwe. BBC Weather. Pristupljeno 26. 1. 2012 Provjerite vrijednost datuma u parametru: |accessdate= (pomoć)

Eksterni linkovi

Logotip Zajedničkog poslužitelja
Logotip Zajedničkog poslužitelja
 Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Lilongwe

Predložak:Glavni gradovi afričkih država

Dobavljeno iz "https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lilongwe&oldid=4609839"