Ili (rijeka)
Ili
rus. Іле | |
|---|---|
| rijeka | |
 | |
 Zemljovid slijeva Balhaškog jezera s ucrtanim tijekom rijeke Ili | |
| Položaj | |
| Države | |
| Fizikalne osobine | |
| Duljina | 1 439[1] km |
| Površina porječja | 140 000[1] km2 |
| Istjek | |
| • Prosječni | 480[1] m3 |
| Tok rijeke | |
| Izvor | Gorje Tanšan (Sikjang) |
| • Nad. vis. | 750 m |
| • Koord. | 43°35′19″N 82°30′31″E / 43.588535°N 82.508476°E |
| Ušće | Balhaško jezero (Kazahstan) (delta) |
| • Koord. | 45°20′14″N 74°03′21″E / 45.337313°N 74.0558°E |
| Ulijeva se u | Balhaško jezero |
| Pritoci | Harin, Kaš |
  izvor  ušće Ili na zemljovidu Kazahstana  | |
Ili (kineski: Yīlí Hé, kazaški: Іле, ruski: Или) je velika rijeka na sjeverozapadu Kine i jugoistoku Kazahstana duga 1 001 km,[1] ali ako se uzme da je njen izvor njena najduža pritoka Tekes, tad je dug 1 439 km.[1]
Ili nastaje spojemse formira kad se spoje rijeke Tekes i Kunges na nadmorskoj visini od 750 m, koje izviru na obroncima Gorja Tanšan (dio tibetske visoravni) na sjeverozapadu kineske autonomne regije Xinjiang.[2] U svom gornjem toku Ili teče prema zapadu, u uskom kanjonu, stisnut između visokih planina. Nešto prije kinesko - kazahstanske granice, kod grada Yining dolina rijjeke se širi u plodnu ravnicu. Nakon što uđe Kazahstan i nadalje teče prema zapadu, sve do grada Kapčagaj, kod kog zaokreće prema sjeverozapadu i nakon nekoliko stotina kilometara počinje formirati svoju deltu, s kojom utječe u Balhaško jezero na njegovom krajnjem jugozapadu. Od njegovih 1 001 km dužine, 815 km se nalazi u Kazahstanu.
Ili ima sliv velik oko 140 000 km², i prosječni istjek od 480 m3/s na svom ušću u Balhaško jezero.[1] Dolina rijeke je puno vlažnija od ostalog dijela tog polupustinjskog kraja Centralne Azije, pa je izuzetno gusto naseljena. Stanovništvo se bavi poljoprivredom, pretežno uzgojem pšenice.[2] Vode Ilija se od davnina rabe za intenzivno navodjavanje 1960-ih je podignuta brana s umjetnim jezerom za potrebe navodnjavanja i za pokretanje Hidroelektrane Kapčagaj.
Sve do sredine 20. st. delta rijeke počinjala je 340 km od ušća u Balhaško jezero, meliracionim radovima pomaknuta je 100 km bliže ušću.[1] Ili se ledi od prosinca do ožujka.[1]
 | Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Ili (rijeka) |
