Jovan Skerlić

Jovan Skerlić
Rođenje	Beograd, 8. kolovoza 1877.
Smrt	Beograd, 3. svibnja 1914.
Zanimanje	književni povjesničar književni kritičar političar
Književne vrste	publicistika književna kritika
Portal o životopisima

Jovan Skerlić (Beograd, 8. kolovoza 1877. – Beograd, 3. svibnja 1914.), bio je srpski književni povjesničar i kritičar.

Životopis

Gimnaziju i Veliku školu završio je u Beogradu (1899.), a studirao je u Lausannei, Parizu i Münchenu. Godine 1905. izabran je za izvanrednog profesora srpske književnosti na Beogradskom univerzitetu. Od 1905. do 1914. urednik je Srpskog književnog glasnika, a od 1912. do smrti narodni poslanik. Skerlić je, svojim književnim i javnim radom u 20. stoljeću, znatno utjecao na razvoj srpskog književno-kulturnog i nacionalno-političkog života.

Književni rad

Skerlić je kao književni povjesničar znatno pridonio u izučavanju srpske književnosti 18. i 19. stoljeća. Kao književni kritičar on je pristaša ruske realističke kritike 19. stoljeća i francuske pozitivističko-sociološke škole, zahtijevajući od književnosti da utilitaristički služi osnovnim demokratsko-progresivnim idealima društva i čovječanstva. Zato je osobitu važnost i polagao idejnom sadržaju, a ne umjetničkoj obradi književnog djela i zato će mu "proza biti milija od stiha, sadržaj od oblika, etička emocija od estetičke" (Antun Gustav Matoš).

Politički rad

Svoj politički rad Skerlić je otpočeo kao socijalist. Oduševljavajući se Svetozarom Markovićem i Vasom Pelagićem, još je kao mlad student pristupio socijalističkom pokretu, razvijajući znatnu aktivnost u Srpskoj socijal-demokratskoj stranci od njezina osnutka do 1905., kada je na 3. kongresu bio isključen iz stranke zajedno s tzv. grupom sindikalista, koja se nije slagala sa stranačkom politikom prema buržoaskoj oporbi i prema sindikatima. Nakon toga je, izjavivši da će cijeloga života ostati socijalistom, postao vođa lijevog republikanskog krila Samostalne radikalne stranke. U desetljeću prije Prvog svjetskog rata on je, uz Franu Supila i Vasu Stajića jedan od glavnih ideologa Jugoslavenske nacionalne omladine i odlučni pobornik srpsko-hrvatske književnosti i narodnog jedinstva, zalažući se da i Srbi prihvate latinicu i ocjenjujući pozitivno i s najviše razumijevanja na srpskoj strani Antu Starčevića i politiku Stranke prava.

Djela

Nepotpun popis:

• Pogled na današnju francusku književnost, 1902.
• Uništenje estetike i demokratizacija umetnosti, 1903.
• Jakov Ignjatović: književna studija, 1904.
• Omladina i njena književnost, 1906.
• Vojislav J. Ilić: književna studija, 1907.
• Pisci i knjige, 1-9, 1907. – 1926.
• Francuski romantičari i srpska narodna poezija, 1908.
• Istorijski pregled srpske štampe, 1791-1911, 1911.
• Istorija nove srpske književnosti, 1912.
• Današnji srpsko-hrvatski nacionalizam, 1913.
• Eseji o srpsko-hrvatskom pitanju, prir. Vladimir Ćorović, 1918.
• Svetozar Marković, njegov život, rad i ideje, 1922.
• Srpska književnost u 17 veku, 1923.
• Srpska književnost u 18 veku, 1923.