Olinda: razlika između inačica
mNema sažetka uređivanja |
Nema sažetka uređivanja |
||
| Redak 1: | Redak 1: | ||
{{Naselje |
|||
'''Olinda''' (nastalo od [[portugalski|portugalske]] sintagme "Oh! Linda!", znači "Oh! Lijepa!) je grad u [[Brazil|brazilskoj]] državi [[Pernambuco]], nalazi se na sjeveroistoku uz obalu [[Atlantik|Atlantskog oceana]]. Sjeverno od Olinde se nalazi [[Recife]], a južno [[Paulista]]. Grad ima najočuvaniji duh kolonijalnog vremena. |
|||
| ime = Olinda |
|||
| ime_genitiv = Olinde |
|||
| izvorno_ime = <small>''Município de Olinda''</small> |
|||
| slika_panorama = Sitio_Historico_de_Olinda.jpg |
|||
| veličina_slike = 250px |
|||
| opis_slike = Povijesno središte Olinde iz zraka |
|||
| slika_zastava = Bandeira_de_Olinda.png |
|||
| slika_zastava_veličina = 100px |
|||
| slika_pečat = |
|||
| slika_pečat_veličina = |
|||
| slika_grb = Bras%C3%A3o_de_Olinda_PE.png |
|||
| slika_grb_veličina = 80px |
|||
| slika_amblem_prazno = |
|||
| slika_amblem_prazno_veličina = |
|||
| slika_amblem_prazno_opis = |
|||
| nadimak = |
|||
| geslo = |
|||
| širina-stupnjevi =8 |
|||
| širina-minute =00 |
|||
| širina-oznaka =S |
|||
| dužina-stupnjevi =34 |
|||
| dužina-minute =53 |
|||
| dužina-oznaka =W |
|||
| lokacija_ime = [[Popis država|Država]] |
|||
| lokacija_info = {{ZD+X/B|BRA}} |
|||
| lokacija1_ime = Federalna država |
|||
| lokacija1_info = [[Datoteka:Bandeira_de_Pernambuco.svg|20px|]] [[Pernambuco]] |
|||
| lokacija2_ime = |
|||
| lokacija2_info = |
|||
| lokacija3_ime = |
|||
| lokacija3_info = |
|||
| utemeljenje_ime =Osnutak |
|||
| utemeljenje_datum = [[1535.]] |
|||
| utemeljenje1_ime = Status grada |
|||
| utemeljenje1_datum = [[1676.]] |
|||
| utemeljenje2_ime = |
|||
| utemeljenje2_datum = |
|||
| utemeljenje3_ime = |
|||
| utemeljenje3_datum = |
|||
| osnivač = |
|||
| nazvan_po = |
|||
| dijelovi = |
|||
| vrsta_dijelova = |
|||
| d1-d50 |
|||
| vrsta_vlasti = |
|||
| vlast_bilješke = |
|||
| titula_vođe = Gradonačelnik |
|||
| ime_vođe = Renildo V. Calheiros |
|||
| stranka_vođe = |
|||
| titula_vođe1 = |
|||
| ime_vođe1 = |
|||
| titula_vođe2 = |
|||
| ime_vođe2 = |
|||
| titula_vođe3 = |
|||
| ime_vođe3 = |
|||
| titula_vođe4 = |
|||
| ime_vođe4 = |
|||
| površina_bilješke = |
|||
| površina_ukupna = 43,55 km² |
|||
| površina_kopna = |
|||
| površina_vode = |
|||
| postotak_vode = |
|||
| površina_uža = 2.768 km² |
|||
| površina_šira = |
|||
| površina_prazno1_ime = |
|||
| površina_prazno1 = |
|||
| površina_prazno2_ime = |
|||
| površina_prazno2 = |
|||
| visina = 16 m |
|||
| visina_izvor = |
|||
| visina_max = |
|||
| visina_min = |
|||
| stanovništvo_godina =2011. |
|||
| stanovništvo_bilješke = |
|||
| stanovništvo = 378.537 |
|||
| stanovništvo_gustoća = 8.692,41/km² |
|||
| stanovništvo_uže = |
|||
| stanovništvo_uže_gustoća = |
|||
| stanovništvo_šire = 3.768.902 (2009.) |
|||
| stanovništvo_šire_gustoća = |
|||
| stanovništvo_prazno1_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno1 = |
|||
| stanovništvo_prazno2_ime = |
|||
| stanovništvo_prazno2 = |
|||
| stanovništvo_gustoća_prazno2 = |
|||
| vremenska_zona = UTC-3 |
|||
| utc_pomak = -3 |
|||
| vremenska_zona_DST = UTC-2 |
|||
| utc_pomak_DST = -2 |
|||
| poštanski_broj = |
|||
| pozivni_broj = |
|||
| gradovi_prijatelji = |
|||
| države_gradova_prijatelja = |
|||
| prazno_ime = [[UNESCO]]-va [[svjetska baština]] |
|||
| prazno_info = '''Povijesno središte grada Olinde''' |
|||
| prazno1_ime = Godina uvrštenja |
|||
| prazno1_info = [[1982.]] <small>(6. zasjedanje)</small> |
|||
| prazno2_ime = Vrsta |
|||
| prazno2_info = Kulturno dobro |
|||
| prazno3_ime = Mjerilo |
|||
| prazno3_info = ii, iv |
|||
| prazno4_ime = Ugroženost |
|||
| prazno4_info = - |
|||
| prazno5_ime = Poveznica |
|||
| prazno5_info = [http://whc.unesco.org/en/list/189 UNESCO] |
|||
| prazno6_ime = |
|||
| prazno6_info = |
|||
| web_stranica = [http://www.olinda.pe.gov.br/ olinda.pe.gov.br] |
|||
| slika_karta = Pernambuco_Municip_Olinda.PNG |
|||
| veličina_karte = |
|||
| opis_karte = Položaj Olinde u državi Pernambuco i Brazilu |
|||
| slika_karta1 = |
|||
| veličina_karte1 = |
|||
| opis_karte1 = |
|||
| slika_lokacijska_karta_država = |
|||
| bilješke = |
|||
}} |
|||
'''Olinda''' (nastalo od [[portugalski|portugalske]] sintagme ''Oh! Linda!'', što znači "Oh! Lijepa!") je grad u [[Brazil|brazilskoj]] državi [[Pernambuco]], nalazi se na sjeveroistoku uz obalu [[Atlantik|Atlantskog oceana]]. Sjeverno od Olinde se nalazi [[Recife]], a južno [[Paulista]]. Grad ima najočuvaniji duh kolonijalnog vremena. |
|||
Budući kako je lijep primjer očuvane baštine [[kolonijalizam|kolonijalne]] [[barokna arhitektura|barokne arhitekture]], Diamantina je upisana na [[UNESCO]]-v popis mjesta svjetske baštine u Amerikama 1982. godine kao "dragulj u ogrlici negostoljubivog stjenjaka koji nas podsjeća na traganje za dijamantima u 18. stoljeću, te svjedoči o trijumfu ljudskih kulturnih i umjetničkih težnji nad krajolikom"<ref>[http://whc.unesco.org/en/news/165 Historic Centre of the Town of Diamantina] {{en icon}} Preuzeto 9. veljače 2012.</ref>. |
|||
[[Datoteka:Diamantina Ort.JPG|mini|lijevo|<center>Ulica u povijesnom središtu Diamantine]] |
|||
==Povijest== |
|||
[[Datoteka:Diamantina.jpg|mini|lijevo|<center>Pješački most Passadiço]] |
|||
[[Datoteka:Igreja_Matriz,_Diamantina.jpg|mini|lijevo|<center>Crkva Matriz u središtu grada]] |
|||
[[Datoteka:Saint Francis of Assis Church.jpg|mini|lijevo|<center>Crkva sv. Franje Asiškog]] |
|||
Portugalsko naselje '''Arraial do Tijuco''' je osnovano 1713. godine na rijeci [[Tijuco]] koja je mala pritoka rijeke Rio Grande. Za razliku od drugih portugalskih rudarskih naselja na kontinentu, kao što je npr. [[Ouro Preto]], neočekivano otrkiće velikih količina dijamanata 1731. godine dovelo je do neslućenog razvitka. Upravno središte portugalske krune, '''Demarcação Diamantina''' je progutalo starije naselje, a "Dijamantno središte", osnovano 1739. u obližnjem Tijucu, je kontroliralo vađenje i prodaju dijamanata kroz instituciju tzv. "ugovora na određeno vrijeme" privatnim osobama. Portugalska kruna je 1771. godine prisvojila sve rudnike koje je kontrolirala kroz instituciju ''Real Extração do Diamante'' koja je djelovala sve do 1845. god. Od tada monopol na rudarenje je držala vojarna ''Regimento Diamantino'', koja je navodno imala više administratora nego vojnika. |
|||
Tek deset godina nakon osamostaljenja Brazila, 1832. godine, Tijuco je dobio pravo da bira svoju lokalnu upravu, a 1838. je postao grad. God. 1845. je ukinut ''Real Extração'', a rudarenje je prepušteno privatnicima kroz licence koje je izdavao inspektorat ''Inspetoria dos Terrenos Diamantinos'', sve do 1906. god. U to vrijeme osnovane su prve strojne rudarske tvrtke, radionice za rezanje dijamanata, srebrnarnice i zlatarne. Nažalost, otkrićem većih i bogatijih nalazišta dijamanata u Južnoj Americi dovela je do dramatičnog kolapsa rudarstva kod Diamantine. |
|||
Koncem 19. stoljeća osnovano je utopijsko industrijsko naselje Biri Biri za tekstilne radnike koje je skladno uklopljeno u krajolik, 12 km od Diamantine. Zahvaljujući njemu je neko vrijeme sačuvano gospodarstvo grada i njegovo povijesno središte je sačuvano do 1914. godine kada je željznička pruga došla do grada. Tekstilna industrija nije potrajala, ali je Diamantina ostala prometno čvorište ove regije do ukinuća pruge 1973. god. |
|||
==Znamenitosti== |
|||
Morfologija grada, inspiriran modelom [[portugal]]skog [[Srednji vijek|srednjovjekovnog]] grada, nije izgubila svoj izvorni karakter širenjem u 18. stoljeću. Ulice, ceste i javni trgovi prate zahtjevnu topografiju i promet rudarskih zaseoka. Niz specifičnosti ga ipak razlikuju od tradicionalnog portugalskog kolonijalnog modela [[barok]]nog naselja s mrežom pravilnih ulica (''cesario''). Ulice su popločane velikim, ravnim i sivim kamenim pločama postavljenima tako da tvore jednu vrstu pločnika poznatog kao ''capistranas'', nazvana po predsjedniku [[João de Melo Bandeira Kapistrana]], koji ga je prvi primijenio 1877. god. Ulice su uokvirene tipičnim dvokatnim kućama sa svijetlim fasadama koje podsjećaju na portugalski [[manirizam]]. Većina crkava i vjerskih objekata su ukomponirani u cesario i istih su boja i tekstura kao ostale građevine, te pridonose skladu grada. Crkve imaju obično samo jedan zvonik, obično sa strane, a zabat je izrezbaren od drveta. |
|||
Od ostalih arhitektonskih spomenika najznamenitiji su: |
|||
* Stara tržnica sagrađena 1835. god. (nedavno obnovljena), |
|||
* Passadiço, pješački [[most]] natkriven plavim i bijelim drvetom, u ulici Rua da Glória, povezuje dvije zgrade Kolegija Eschwege |
|||
* [[Balkon]] potpuno natkriven drvenim rešetkama (''muxarabi'') knjižnice Antônio Torres |
|||
* Izrazito plastična [[fontan]]a (''chafariz'') u ulici Rua Direita, pored katedrale. Vjeruje se da tko popije vodu iz nje, vratit će se u Diamantinu. |
|||
==Izvori== |
|||
{{izvori}} |
|||
== Vanjske poveznice == |
|||
* [http://www.diamantina.mg.gov.br Službena stranica] |
|||
* [http://www.idasbrasil.com.br/idasbrasil/cidades/Diamantina/port/apresent.asp Diamantina - Minas Gerais (Revista Idas Brasil)] {{pt}} |
|||
* [http://www.cidadeshistoricas.art.br/diamantina/index.htm Cidades Históricas Brasileiras - Diamantina] {{pt}} |
|||
===Ostali projekti=== |
|||
{{WProjekti |
|||
|commonscat=Olinda |
|||
|commonscathr=Olinda |
|||
}} |
|||
{{Svjetska baština u Brazilu}} |
{{Svjetska baština u Brazilu}} |
||
Inačica od 9. veljače 2012. u 21:35
| Olinda Município de Olinda | |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Koordinate: 8°00′S 34°53′W / 8.000°S 34.883°W | |||
| Država |  Brazil
| ||
| Federalna država |  Pernambuco
| ||
| Osnutak | 1535. | ||
| Status grada | 1676. | ||
| Vlast | |||
| - Gradonačelnik | Renildo V. Calheiros | ||
| Površina | |||
| - Ukupna | 43,55 km² | ||
| - Urbano područje | 2.768 km² | ||
| Visina | 16 m | ||
| Stanovništvo (2011.) | |||
| - Grad | 378.537 | ||
| - Gustoća | 8.692,41/km² | ||
| - Metropolitansko područje | 3.768.902 (2009.) | ||
| Vremenska zona | UTC-3 (UTC-3) | ||
| - Ljeto (DST) | UTC-2 (UTC-2) | ||
| UNESCO-va svjetska baština | Povijesno središte grada Olinde | ||
| Godina uvrštenja | 1982. (6. zasjedanje) | ||
| Vrsta | Kulturno dobro | ||
| Mjerilo | ii, iv | ||
| Ugroženost | - | ||
| Poveznica | UNESCO | ||
| Službena stranica olinda.pe.gov.br | |||
| Zemljovid | |||
 Položaj Olinde u državi Pernambuco i Brazilu | |||
Olinda (nastalo od portugalske sintagme Oh! Linda!, što znači "Oh! Lijepa!") je grad u brazilskoj državi Pernambuco, nalazi se na sjeveroistoku uz obalu Atlantskog oceana. Sjeverno od Olinde se nalazi Recife, a južno Paulista. Grad ima najočuvaniji duh kolonijalnog vremena.
Budući kako je lijep primjer očuvane baštine kolonijalne barokne arhitekture, Diamantina je upisana na UNESCO-v popis mjesta svjetske baštine u Amerikama 1982. godine kao "dragulj u ogrlici negostoljubivog stjenjaka koji nas podsjeća na traganje za dijamantima u 18. stoljeću, te svjedoči o trijumfu ljudskih kulturnih i umjetničkih težnji nad krajolikom"[1].
Povijest
Portugalsko naselje Arraial do Tijuco je osnovano 1713. godine na rijeci Tijuco koja je mala pritoka rijeke Rio Grande. Za razliku od drugih portugalskih rudarskih naselja na kontinentu, kao što je npr. Ouro Preto, neočekivano otrkiće velikih količina dijamanata 1731. godine dovelo je do neslućenog razvitka. Upravno središte portugalske krune, Demarcação Diamantina je progutalo starije naselje, a "Dijamantno središte", osnovano 1739. u obližnjem Tijucu, je kontroliralo vađenje i prodaju dijamanata kroz instituciju tzv. "ugovora na određeno vrijeme" privatnim osobama. Portugalska kruna je 1771. godine prisvojila sve rudnike koje je kontrolirala kroz instituciju Real Extração do Diamante koja je djelovala sve do 1845. god. Od tada monopol na rudarenje je držala vojarna Regimento Diamantino, koja je navodno imala više administratora nego vojnika.
Tek deset godina nakon osamostaljenja Brazila, 1832. godine, Tijuco je dobio pravo da bira svoju lokalnu upravu, a 1838. je postao grad. God. 1845. je ukinut Real Extração, a rudarenje je prepušteno privatnicima kroz licence koje je izdavao inspektorat Inspetoria dos Terrenos Diamantinos, sve do 1906. god. U to vrijeme osnovane su prve strojne rudarske tvrtke, radionice za rezanje dijamanata, srebrnarnice i zlatarne. Nažalost, otkrićem većih i bogatijih nalazišta dijamanata u Južnoj Americi dovela je do dramatičnog kolapsa rudarstva kod Diamantine.
Koncem 19. stoljeća osnovano je utopijsko industrijsko naselje Biri Biri za tekstilne radnike koje je skladno uklopljeno u krajolik, 12 km od Diamantine. Zahvaljujući njemu je neko vrijeme sačuvano gospodarstvo grada i njegovo povijesno središte je sačuvano do 1914. godine kada je željznička pruga došla do grada. Tekstilna industrija nije potrajala, ali je Diamantina ostala prometno čvorište ove regije do ukinuća pruge 1973. god.
Znamenitosti
Morfologija grada, inspiriran modelom portugalskog srednjovjekovnog grada, nije izgubila svoj izvorni karakter širenjem u 18. stoljeću. Ulice, ceste i javni trgovi prate zahtjevnu topografiju i promet rudarskih zaseoka. Niz specifičnosti ga ipak razlikuju od tradicionalnog portugalskog kolonijalnog modela baroknog naselja s mrežom pravilnih ulica (cesario). Ulice su popločane velikim, ravnim i sivim kamenim pločama postavljenima tako da tvore jednu vrstu pločnika poznatog kao capistranas, nazvana po predsjedniku João de Melo Bandeira Kapistrana, koji ga je prvi primijenio 1877. god. Ulice su uokvirene tipičnim dvokatnim kućama sa svijetlim fasadama koje podsjećaju na portugalski manirizam. Većina crkava i vjerskih objekata su ukomponirani u cesario i istih su boja i tekstura kao ostale građevine, te pridonose skladu grada. Crkve imaju obično samo jedan zvonik, obično sa strane, a zabat je izrezbaren od drveta.
Od ostalih arhitektonskih spomenika najznamenitiji su:
- Stara tržnica sagrađena 1835. god. (nedavno obnovljena),
- Passadiço, pješački most natkriven plavim i bijelim drvetom, u ulici Rua da Glória, povezuje dvije zgrade Kolegija Eschwege
- Balkon potpuno natkriven drvenim rešetkama (muxarabi) knjižnice Antônio Torres
- Izrazito plastična fontana (chafariz) u ulici Rua Direita, pored katedrale. Vjeruje se da tko popije vodu iz nje, vratit će se u Diamantinu.
Izvori
- ↑ Historic Centre of the Town of Diamantina (engl.) Preuzeto 9. veljače 2012.
Vanjske poveznice
- Službena stranica
- Diamantina - Minas Gerais (Revista Idas Brasil) (port.)
- Cidades Históricas Brasileiras - Diamantina (port.)
Ostali projekti
 | Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Olinda |
