Prijeđi na sadržaj

Stanovništvo Švicarske

Izvor: Wikipedija

Stanovništvo Švicarske obuhvaća sve osobe koje žive na prostoru Švicarske Konfederacije, švicarske i strane državljane.

Prema službenim statističkim podacima, 2021. godine Švicarska je imala 8 738 791 stanovnika, što označava porast od 28% u odnosu na 1990. godinu.[1]

4 400 588 stanovnika ili 50.36% su bile žene, a 4 338 203 ili 49.64% su bili muškarci. Prosječna starost žena bila je 43.7, a muškaraca 41.7. Očekivani životni vijek iznosio je 85.7 godina za žene, a 81.6 godina za muškarce. Stopa plodnosti po ženi iznosila je 1.52, a po muškarcu 1.42.[2]

74.3% stalnog stanovništva su bili švicarski državljani, a 25.7% stranci.[2] 2022. godine oko 2 951 000 (40%) stanovnika su useljenici prve ili druge generacije. Više od trećine njih posjeduje švicarsko državljanstvo.[3]

Popis stanovništva

[uredi | uredi kôd]

Popis provodi Savezni ured za statistiku. Od 1850. do 2000. godine popis se održavao svakih deset godina. Stanovnici su bili popisani i anketirani pojedinačno. Sudjelovanje u popisu bilo je obavezno, a 2000. godine 99.87% stanovništva je sudjelovalo. Od 2010. godine popis se vrši godišnje i u novom obliku. Podaci se prvenstveno izvode iz različitih registara stanovništva i dopunjuju se pisanim ili telefonskim anketama koje obuhvaćaju manji postotak stanovnika.[4]

Stanovništvo kroz povijest

[uredi | uredi kôd]

Od srednjeg vijeka do 19. stoljeća

[uredi | uredi kôd]

Demografska slika današnjeg švicarskog prostora u srednjem vijeku obilježena je manjom stopom urbanizacije u odnosu na okolne zemlje. Početkom 14. stoljeća stopa urbanizacije iznosila je oko 3% nasuport 8% u francuskim i njemačkim ili 20.8% u talijanskim zemljama. Oporavak od pandemije kuge u 14. stoljeću dogodit će tek početkom 16. stoljeća kada švicarsko stanovništvo bilježi stabilan rast između 0.6% i 1%. U 17. stoljeću broj stanovnika iznosit će između 900 000 i 1 200 000.[5]

19. stoljeće

[uredi | uredi kôd]

U 19. stoljeću uslijed industrijalizacije i urbanizacije dolazi do postupnog smanjenja broja planinskog stanovništva i do laganog rasta sveukupnog stanovništva. Taj prirodni rast ipak je usporen zbog značajnog iseljavanja Švicaraca. Kao posljedica gospodarskog rasta, taj migracijski proces promjenit će svoj smjer 80.-tih godina 19. stoljeća kada će doći do velikog priljeva stranih radnika iz susjednih zemalja. Broj stranih državljana u Švicarskoj povećao se s 2.6% 1837. godine na 14.7% 1910. godine.[5]

Popisano stanovništvo 1861.-1899.[6]
Godina Stanovništvo
1861. 2 515 396
1870. 2 657 614
1880. 2 817 307
1890. 2 949 577
1899. 3 240 943

20. stoljeće

[uredi | uredi kôd]
Piramida stanovništva Švicarske 1900. godine

Tijekom 20. stoljeća stanovništvo Švicarske se skoro udvostručilo. Prvi svjetski rat i njegove posljedice uzrokovale su usporavanje demografskog rasta. Stopa nataliteta pala je s 26,9‰ na 15,9‰. Postotak stranih državljana drastično se smanjio te je 1941. bio 5,2%. Nakon Drugog svjetskog rata, dolazi ponovno do značajnog rasta nataliteta, a od 50.-tih godina novi gospodarski uspon privlače useljenike, posebice Talijane koji su 1970. godine činili 53.6% od svih useljenika. Od sredine 70.-tih godina rast će ponovo usporiti, uslijed pada nataliteta i saveznih zakona koji su sve do 2002. ograničavali mogućnost useljavanja na teritorij Konfederacije.[5]

Popisano stanovništvo 1900.-1990.[6]
Godina Stanovništvo
1900. 3 282 407
1910. 3 711 868
1920. 3 869 481
1930. 4 052 557
1940. 4 252 902
1950. 4 668 000
1960. 5 295 500
1970. 6 168 700
1980. 6 303 573
1990. 6 673 850

21. stoljeće

[uredi | uredi kôd]
Piramida stanovništva Švicarske 2000. godine

U 21. stoljeću Švicarska bilježi porast i starenje stanovništva. Nakon potpisivanja sporazuma s Europskom unijom o slobodnom kretanju osoba koji je stupio na snagu 2002. godine Švicarska bilježi također snažan imigracijski val.[6]

Popisano stanovništvo 2000.-2021.[7]
Godina Ukupno stanovništvo Muškarci Žene Švicarski državljani Strani državljani
2000. 7 204 100 3 519 700 (48.9%) 3 684 400 (51.1%) 5 779 700 (80.2%) 1 424 400 (19.8%)
2001. 7 255 700 3 544 300 (48.8%) 3 711 300 (51.2%) 5 808 100 (80.0%) 1 447 600 (20.0%)
2002. 7 313 900 3 575 000 (48.9%) 3 738 800 (51.1%) 5 836 900 (79.8%) 1 477 000 (20.2%)
2003. 7 364 100 3 601 500 (48.9%) 3 762 600 (51.1%) 5 863 200 (79.6%) 1 500 900 (20.4%)
2004. 7 415 100 3 628 700 (48.9%) 3 786 400 (51.1%) 5 890 400 (79.4%) 1 524 700 (20.6%)
2005. 7 459 100 3 652 500 (49.0%) 3 806 600 (51.0%) 5 917 200 (79.3%) 1 541 900 (20.7%)
2006. 7 508 700 3 679 400 (49.0%) 3 829 400 (51.0%) 5 954 200 (79.3%) 1 554 500 (20.7%)
2007. 7 593 500 3 727 000 (49.1%) 3 866 500 (50.9%) 5 991 400 (78.9%) 1 602 100 (21.1%)
2008. 7 701 900 3 786 700 (49.2%) 3 915 200 (50.8%) 6 032 100 (78.3%) 1 669 700 (21.7%)
2009. 7 785 800 3 830 600 (49.2%) 3 955 200 (50.8%) 6 071 800 (78.0%) 1 714 000 (22.0%)
2010. 7 870 134 3 877 426 (49.3%) 3 992 708 (50.7%) 6 103 857 (77.6%) 1 766 277 (22.4%)
2011. 7 954 662 3 922 253 (49.3%) 4 032 409 (50.7%) 6 138 668 (77.2%) 1 815 994 (22.8%)
2012. 8 039 060 3 968 524 (49.4%) 4 070 536 (50.6%) 6 169 091 (76.7%) 1 869 969 (23.3%)
2013. 8 139 631 4 022 091 (49.4%) 4 117 540 (50.6%) 6 202 184 (76.2%) 1 937 447 (23.8%)
2014. 8 236 666 4 073 880 (49.5%) 4 163 786 (50.5%) 6 239 207 (75.7%) 1 998 459 (24.3%)
2015. 8 327 126 4 121 471 (49.5%) 4 205 655 (50.5%) 6 278 459 (75.4%) 2 048 667 (24.6%)
2016. 8 419 550 4 173 437 (49.6%) 4 246 113 (50.4%) 6 318 404 (75.0%) 2 101 146 (25.0%)
2017. 8 484 130 4 206 434 (49.6%) 4 277 696 (50.4%) 6 357 738 (74.9%) 2 126 392 (25.1%)
2018. 8 544 527 4 237 121 (49.6%) 4 307 406 (50.4%) 6 396 252 (74.9%) 2 148 275 (25.1%)
2019. 8 606 033 4 268 863 (49.6%) 4 337 170 (50.4%) 6 430 658 (74.7%) 2 175 375 (25.3%)
2020. 8 670 300 4 302 599 (49.6%) 4 367 701 (50.4%) 6 459 512 (74.5%) 2 210 788 (25.5%)
2021. 8 738 791 4 338 203 (49.6%) 4 400 588 (50.4%) 6 494 610 (74.3%) 2 244 181 (25.7%)

Dobna struktura

[uredi | uredi kôd]
Dobna struktura stanovništva Švicarske po spolu i državljanstvu 2022. godine[8]
Dob Ukupno Postotak Muškarci Žene Švicarci Stranci
0–10 973 141 11.04% 500 015 473 126 705 145 267 996
11–20 869 483 9.86% 447 718 421 765 661 370 208 113
21–30 1 059 306 12.02% 543 609 515 697 739 082 320 224
31–40 1 274 222 14.45% 645 227 628 995 778 006 496 216
41–50 1 213 001 13.76% 610 514 602 487 785 870 427 131
51–60 1 294 952 14.69% 651 275 643 677 982 858 312 094
61–70 976 798 11.08% 478 688 498 110 832 337 144 461
71–80 728 050 8.26% 338 359 389 691 652 094 75 956
81–90 358 227 4.06% 144 751 213 476 318 936 39 291
91–100 67 134 0.76% 19 626 47 508 62 672 4462
101+ 1071 0.01% 171 900 992 79

Jezik

[uredi | uredi kôd]
Jezični zemljovid Švicarske
     njemački
     francuski
     talijanski
     retoromanski

Švicarska ima 4 službena jezika: njemački, francuski, talijanski i retroromanski. Njemački je najrasprostranjeniji s 62% stanovnika koji ga govore kao glavni jezik. Francuski s 22.8% je najzastupljeniji na zapadu zemlje, talijanski s 7.9% prvenstveno u kantonu Ticino, a retoromanski s 0.5% je uglavnom prisutan u kantonu Graubünden.

23.1% stanovnika smatra druge neslužbene jezike svojim glavnim jezikom. Najzastupljeniji neslužbeni jezici su engleski s 5.8%, i portugalski s 3.5%. Slijede ih španjolski, srpski, hrvatski i albanski. Više od dvije trećine stanovnika iznad 15 godina redovito koriste dva ili više jezika.[9]

Glavni jezik stanovnika Švicarske 1970.-2021. u postotcima[10]
Jezik 1970. 1980. 1990. 2000. 2010.[a] 2020. 2021.
Njemački 66.1% 65.5% 64.6% 64.1% 65.5% 62.3% 62%
Francuski 18.4% 18.6% 19.5% 20.4% 23% 22.8% 22.8%
Talijanski 11% 9.6% 7.7% 6.5% 8.2% 8% 7.9%
Retoromanski 0.8% 0.8% 0.6% 0.5% 0.5% 0.5% 0.5%
Ostali 3.7% 5.5% 7.7% 8.5% 19.3% 23.1% 23.1%

Vjeroispovijest

[uredi | uredi kôd]

2021. godine 66.79% švicarskog stanovištva iznad 15 godina izjasnilo se pripadnicima jedne od vjerskih zajednica, najvećim dijelom kršćanstva s 59.62%.[11]

Vjeroispovijest stalnog stanovništva Švicarske iznad 15 godina 2021. godine[11]
Vjeroispovijest Broj pripadnika Postotak
Rimokatolici 2 382 270 32.89%
Protestanti[b] 1 531 097 21.13%
Starokatolici 7 849 0.11%
Ostali kršćani 397 873 5.49%
Muslimani 409 521 5.65%
Židovi 17 468 0.24%
Ostale vjeroispovijesti 91 638 1.27%
Bez vjerske pripadnosti 2 338 791 32.29%
Neizjašnjeni 67 049 0.92%

Strani državljani u Švicarskoj

[uredi | uredi kôd]

2022. godine u Švicarskoj je bilo 2 296 023 stalnih stanovnika isključivo sa stranim državljanstvom.[12] Popisi stranih državljana ne bilježe etničko porijeklo stanovništva već samo posjedovanje ili neposjedovanje švicarskog državljanstva. Pad broja određenih stranih državljana povezan je sa stjecanjem švicarskog državljanstva.

Popisano stalno stanovništvo sa stranim državljanstvom 2000.-2022.[12]
Državljanstvo 2000. 2005. 2010. 2015. 2020. 2022.
Europske zemlje 1 261 975 1 334 590 1 504 943 1 733 255 1 831 923 1 893 368
Italija 321 795 297 917 287 130 311 742 325 348 332 700
Njemačka 109 785 158 651 263 271 300 691 309 459 315 963
Portugal 135 449 167 857 212 586 267 474 257 691 253 589
Francuska 61 688 70 901 95 643 122 970 145 461 157 031
Kosovo - - 58 755 106 879 113 660 115 302
Španjolska 84 266 72 167 64 126 82 334 86 220 91 393
Turska 80 165 75 903 71 835 69 215 68 049 70 279
Sjeverna Makedonija 56 092 60 898 60 116 64 448 67 745 69 155
Srbija - - 121 908 71 260 61 933 58 970
Austrija 29 191 33 069 37 013 41 145 44 252 45 961
Poljska 4183 5448 11 682 24 872 36 158 42 371
Ujedinjeno Kraljevstvo 22 309 26 425 37 273 41 766 42 749 40 399
Rumunjska 2716 3765 5993 13 940 23 265 30 840
Hrvatska 43 876 40 709 33 507 29 355 27 928 30 392
Mađarska 3 559 3 833 6 556 17 525 25 220 27 851
Bosna i Hercegovina 45 111 43 354 35 513 31 905 28 756 27 716
Nizozemska 14 585 16 212 19 249 20 664 21 443 22 059
Slovačka 1 985 2 953 6 322 13 657 18 822 20 667
Azijske zemlje 72 002 94 009 110 549 136 789 174 976 189 051
Šri Lanka 20 215 31 865 28 963 27 667 28 728 28 451
Sirija 746 786 2 165 10 643 23 457 25 923
Afganistan 1 279 1 540 3 613 6 957 18 833 23 677
NR Kina 5 372 7 195 10 268 17 083 19 886 21 864
Afričke zemlje 37 618 48 081 71 527 93 814 113 647 118 932
Eritreja 644 713 7 965 24 860 40 969 42 978
Somalija 1 549 1 534 5 864 6 907 8 281 8 625
Zemlje Latinske Amerike 30 735 40 728 48 921 52 502 57 342 60 922
Brazil 8 301 12 567 17 850 19 751 22 384 23 639
SAD i Kanada 18 952 21 004 25 590 26 271 26 249 27 091
SAD 14 153 15 335 18 816 19 257 19 510 20 215
Kanada 4 799 5 669 6 774 7 014 6 739 6 876
Zemlje Oceanije 2829 3242 3990 4230 4187 4264
Ostali 259 258 757 1 806 2 464 2 395

Bilješke

[uredi | uredi kôd]
  1. Od 2010. godine ispitanici mogu navesti do tri jezika kao svoje glavne jezike. Stoga ukupan zbroj u postotcima iznosi preko 100%.
  2. Evangelička reformirana crkva Švicarske.

Izvori

[uredi | uredi kôd]
  1. Switzerland’s population in 2021 (Švicarsko stanovništvo 2021.). admin.ch (francuski i njemački). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  2. a b Switzerland’s population in 2021 (Švicarsko stanovništvo 2021.). admin.ch (engleski). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  3. Population by migration status. bfs.admin.ch (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
  4. Recensement de la population (Popis stanovništva). admin.ch (francuski). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  5. a b c Anne-Lise Head-König. 30. ožujka 2012. Population. hls-dhs-dss.ch (njemački, francuski, i talijanski). Dictionnaire historique de la Suisse (Povijesni rječnik Švicarske). Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  6. a b c Bilan de la population résidante permanente, de 1861 à 2022 (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  7. Population résidante permanente selon le sexe et la catégorie de nationalité, résultats annuels définitifs, de 2005 à 2022 (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
  8. Population résidante permanente selon l'âge, le sexe et la catégorie de nationalité, de 2010 à 2022 (XLS) (njemački i francuski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
  9. Language – facts and figures (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. 7. srpnja 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
  10. Main languages, 1970-2021 (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 23. veljače 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
  11. a b Appartenance religieuse selon diverses caractéristiques socio-démographiques en Suisse (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 27. siječnja 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
  12. a b Foreign permanent resident population by citizenship, 1980-2022 (XLS) (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 8. siječnja 2024.