Stanovništvo Švicarske
Stanovništvo Švicarske obuhvaća sve osobe koje žive na prostoru Švicarske Konfederacije, švicarske i strane državljane.
Prema službenim statističkim podacima, 2021. godine Švicarska je imala 8 738 791 stanovnika, što označava porast od 28% u odnosu na 1990. godinu.[1]
4 400 588 stanovnika ili 50.36% su bile žene, a 4 338 203 ili 49.64% su bili muškarci. Prosječna starost žena bila je 43.7, a muškaraca 41.7. Očekivani životni vijek iznosio je 85.7 godina za žene, a 81.6 godina za muškarce. Stopa plodnosti po ženi iznosila je 1.52, a po muškarcu 1.42.[2]
74.3% stalnog stanovništva su bili švicarski državljani, a 25.7% stranci.[2] 2022. godine oko 2 951 000 (40%) stanovnika su useljenici prve ili druge generacije. Više od trećine njih posjeduje švicarsko državljanstvo.[3]
Popis stanovništva[uredi | uredi kôd]
Popis provodi Savezni ured za statistiku. Od 1850. do 2000. godine popis se održavao svakih deset godina. Stanovnici su bili popisani i anketirani pojedinačno. Sudjelovanje u popisu bilo je obavezno, a 2000. godine 99.87% stanovništva je sudjelovalo. Od 2010. godine popis se vrši godišnje i u novom obliku. Podaci se prvenstveno izvode iz različitih registara stanovništva i dopunjuju se pisanim ili telefonskim anketama koje obuhvaćaju manji postotak stanovnika.[4]
Stanovništvo kroz povijest[uredi | uredi kôd]
Od srednjeg vijeka do 19. stoljeća[uredi | uredi kôd]
Demografska slika današnjeg švicarskog prostora u srednjem vijeku obilježena je manjom stopom urbanizacije u odnosu na okolne zemlje. Početkom 14. stoljeća stopa urbanizacije iznosila je oko 3% nasuport 8% u francuskim i njemačkim ili 20.8% u talijanskim zemljama. Oporavak od pandemije kuge u 14. stoljeću dogodit će tek početkom 16. stoljeća kada švicarsko stanovništvo bilježi stabilan rast između 0.6% i 1%. U 17. stoljeću broj stanovnika iznosit će između 900 000 i 1 200 000.[5]
19. stoljeće[uredi | uredi kôd]
U 19. stoljeću uslijed industrijalizacije i urbanizacije dolazi do postupnog smanjenja broja planinskog stanovništva i do laganog rasta sveukupnog stanovništva. Taj prirodni rast ipak je usporen zbog značajnog iseljavanja Švicaraca. Kao posljedica gospodarskog rasta, taj migracijski proces promjenit će svoj smjer 80.-tih godina 19. stoljeća kada će doći do velikog priljeva stranih radnika iz susjednih zemalja. Broj stranih državljana u Švicarskoj povećao se s 2.6% 1837. godine na 14.7% 1910. godine.[5]
| Godina | Stanovništvo |
|---|---|
| 1861. | 2 515 396 |
| 1870. | 2 657 614 |
| 1880. | 2 817 307 |
| 1890. | 2 949 577 |
| 1899. | 3 240 943 |
20. stoljeće[uredi | uredi kôd]
Tijekom 20. stoljeća stanovništvo Švicarske se skoro udvostručilo. Prvi svjetski rat i njegove posljedice uzrokovale su usporavanje demografskog rasta. Stopa nataliteta pala je s 26,9‰ na 15,9‰. Postotak stranih državljana drastično se smanjio te je 1941. bio 5,2%. Nakon Drugog svjetskog rata, dolazi ponovno do značajnog rasta nataliteta, a od 50.-tih godina novi gospodarski uspon privlače useljenike, posebice Talijane koji su 1970. godine činili 53.6% od svih useljenika. Od sredine 70.-tih godina rast će ponovo usporiti, uslijed pada nataliteta i saveznih zakona koji su sve do 2002. ograničavali mogućnost useljavanja na teritorij Konfederacije.[5]
| Godina | Stanovništvo |
|---|---|
| 1900. | 3 282 407 |
| 1910. | 3 711 868 |
| 1920. | 3 869 481 |
| 1930. | 4 052 557 |
| 1940. | 4 252 902 |
| 1950. | 4 668 000 |
| 1960. | 5 295 500 |
| 1970. | 6 168 700 |
| 1980. | 6 303 573 |
| 1990. | 6 673 850 |
21. stoljeće[uredi | uredi kôd]
U 21. stoljeću Švicarska bilježi porast i starenje stanovništva. Nakon potpisivanja sporazuma s Europskom unijom o slobodnom kretanju osoba koji je stupio na snagu 2002. godine Švicarska bilježi također snažan imigracijski val.[6]
| Godina | Ukupno stanovništvo | Muškarci | Žene | Švicarski državljani | Strani državljani | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2000. | 7 204 100 | 3 519 700 (48.9%) | 3 684 400 (51.1%) | 5 779 700 (80.2%) | 1 424 400 (19.8%) | ||
| 2001. | 7 255 700 | 3 544 300 (48.8%) | 3 711 300 (51.2%) | 5 808 100 (80.0%) | 1 447 600 (20.0%) | ||
| 2002. | 7 313 900 | 3 575 000 (48.9%) | 3 738 800 (51.1%) | 5 836 900 (79.8%) | 1 477 000 (20.2%) | ||
| 2003. | 7 364 100 | 3 601 500 (48.9%) | 3 762 600 (51.1%) | 5 863 200 (79.6%) | 1 500 900 (20.4%) | ||
| 2004. | 7 415 100 | 3 628 700 (48.9%) | 3 786 400 (51.1%) | 5 890 400 (79.4%) | 1 524 700 (20.6%) | ||
| 2005. | 7 459 100 | 3 652 500 (49.0%) | 3 806 600 (51.0%) | 5 917 200 (79.3%) | 1 541 900 (20.7%) | ||
| 2006. | 7 508 700 | 3 679 400 (49.0%) | 3 829 400 (51.0%) | 5 954 200 (79.3%) | 1 554 500 (20.7%) | ||
| 2007. | 7 593 500 | 3 727 000 (49.1%) | 3 866 500 (50.9%) | 5 991 400 (78.9%) | 1 602 100 (21.1%) | ||
| 2008. | 7 701 900 | 3 786 700 (49.2%) | 3 915 200 (50.8%) | 6 032 100 (78.3%) | 1 669 700 (21.7%) | ||
| 2009. | 7 785 800 | 3 830 600 (49.2%) | 3 955 200 (50.8%) | 6 071 800 (78.0%) | 1 714 000 (22.0%) | ||
| 2010. | 7 870 134 | 3 877 426 (49.3%) | 3 992 708 (50.7%) | 6 103 857 (77.6%) | 1 766 277 (22.4%) | ||
| 2011. | 7 954 662 | 3 922 253 (49.3%) | 4 032 409 (50.7%) | 6 138 668 (77.2%) | 1 815 994 (22.8%) | ||
| 2012. | 8 039 060 | 3 968 524 (49.4%) | 4 070 536 (50.6%) | 6 169 091 (76.7%) | 1 869 969 (23.3%) | ||
| 2013. | 8 139 631 | 4 022 091 (49.4%) | 4 117 540 (50.6%) | 6 202 184 (76.2%) | 1 937 447 (23.8%) | ||
| 2014. | 8 236 666 | 4 073 880 (49.5%) | 4 163 786 (50.5%) | 6 239 207 (75.7%) | 1 998 459 (24.3%) | ||
| 2015. | 8 327 126 | 4 121 471 (49.5%) | 4 205 655 (50.5%) | 6 278 459 (75.4%) | 2 048 667 (24.6%) | ||
| 2016. | 8 419 550 | 4 173 437 (49.6%) | 4 246 113 (50.4%) | 6 318 404 (75.0%) | 2 101 146 (25.0%) | ||
| 2017. | 8 484 130 | 4 206 434 (49.6%) | 4 277 696 (50.4%) | 6 357 738 (74.9%) | 2 126 392 (25.1%) | ||
| 2018. | 8 544 527 | 4 237 121 (49.6%) | 4 307 406 (50.4%) | 6 396 252 (74.9%) | 2 148 275 (25.1%) | ||
| 2019. | 8 606 033 | 4 268 863 (49.6%) | 4 337 170 (50.4%) | 6 430 658 (74.7%) | 2 175 375 (25.3%) | ||
| 2020. | 8 670 300 | 4 302 599 (49.6%) | 4 367 701 (50.4%) | 6 459 512 (74.5%) | 2 210 788 (25.5%) | ||
| 2021. | 8 738 791 | 4 338 203 (49.6%) | 4 400 588 (50.4%) | 6 494 610 (74.3%) | 2 244 181 (25.7%) |
Dobna struktura[uredi | uredi kôd]
| Dob | Ukupno | Postotak | Muškarci | Žene | Švicarci | Stranci | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0–10 | 973 141 | 11.04% | 500 015 | 473 126 | 705 145 | 267 996 | ||
| 11–20 | 869 483 | 9.86% | 447 718 | 421 765 | 661 370 | 208 113 | ||
| 21–30 | 1 059 306 | 12.02% | 543 609 | 515 697 | 739 082 | 320 224 | ||
| 31–40 | 1 274 222 | 14.45% | 645 227 | 628 995 | 778 006 | 496 216 | ||
| 41–50 | 1 213 001 | 13.76% | 610 514 | 602 487 | 785 870 | 427 131 | ||
| 51–60 | 1 294 952 | 14.69% | 651 275 | 643 677 | 982 858 | 312 094 | ||
| 61–70 | 976 798 | 11.08% | 478 688 | 498 110 | 832 337 | 144 461 | ||
| 71–80 | 728 050 | 8.26% | 338 359 | 389 691 | 652 094 | 75 956 | ||
| 81–90 | 358 227 | 4.06% | 144 751 | 213 476 | 318 936 | 39 291 | ||
| 91–100 | 67 134 | 0.76% | 19 626 | 47 508 | 62 672 | 4462 | ||
| 101+ | 1071 | 0.01% | 171 | 900 | 992 | 79 |
Jezik[uredi | uredi kôd]
njemački
francuski
talijanski
retoromanski
Švicarska ima 4 službena jezika: njemački, francuski, talijanski i retroromanski. Njemački je najrasprostranjeniji s 62% stanovnika koji ga govore kao glavni jezik. Francuski s 22.8% je najzastupljeniji na zapadu zemlje, talijanski s 7.9% prvenstveno u kantonu Ticino, a retoromanski s 0.5% je uglavnom prisutan u kantonu Graubünden.
23.1% stanovnika smatra druge neslužbene jezike svojim glavnim jezikom. Najzastupljeniji neslužbeni jezici su engleski s 5.8%, i portugalski s 3.5%. Slijede ih španjolski, srpski, hrvatski i albanski. Više od dvije trećine stanovnika iznad 15 godina redovito koriste dva ili više jezika.[9]
| Jezik | 1970. | 1980. | 1990. | 2000. | 2010.[a] | 2020. | 2021. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Njemački | 66.1% | 65.5% | 64.6% | 64.1% | 65.5% | 62.3% | 62% |
| Francuski | 18.4% | 18.6% | 19.5% | 20.4% | 23% | 22.8% | 22.8% |
| Talijanski | 11% | 9.6% | 7.7% | 6.5% | 8.2% | 8% | 7.9% |
| Retoromanski | 0.8% | 0.8% | 0.6% | 0.5% | 0.5% | 0.5% | 0.5% |
| Ostali | 3.7% | 5.5% | 7.7% | 8.5% | 19.3% | 23.1% | 23.1% |
Vjeroispovijest[uredi | uredi kôd]
2021. godine 66.79% švicarskog stanovištva iznad 15 godina izjasnilo se pripadnicima jedne od vjerskih zajednica, najvećim dijelom kršćanstva s 59.62%.[11]
| Vjeroispovijest | Broj pripadnika | Postotak |
|---|---|---|
| Rimokatolici | 2 382 270 | 32.89% |
| Protestanti[b] | 1 531 097 | 21.13% |
| Starokatolici | 7 849 | 0.11% |
| Ostali kršćani | 397 873 | 5.49% |
| Muslimani | 409 521 | 5.65% |
| Židovi | 17 468 | 0.24% |
| Ostale vjeroispovijesti | 91 638 | 1.27% |
| Bez vjerske pripadnosti | 2 338 791 | 32.29% |
| Neizjašnjeni | 67 049 | 0.92% |
Strani državljani u Švicarskoj[uredi | uredi kôd]
2022. godine u Švicarskoj je bilo 2 296 023 stalnih stanovnika isključivo sa stranim državljanstvom.[12] Popisi stranih državljana ne bilježe etničko porijeklo stanovništva već samo posjedovanje ili neposjedovanje švicarskog državljanstva. Pad broja određenih stranih državljana povezan je sa stjecanjem švicarskog državljanstva.
| Državljanstvo | 2000. | 2005. | 2010. | 2015. | 2020. | 2022. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Europske zemlje | 1 261 975 | 1 334 590 | 1 504 943 | 1 733 255 | 1 831 923 | 1 893 368 |
 Italija
|
321 795 | 297 917 | 287 130 | 311 742 | 325 348 | 332 700 |
 Njemačka
|
109 785 | 158 651 | 263 271 | 300 691 | 309 459 | 315 963 |
 Portugal
|
135 449 | 167 857 | 212 586 | 267 474 | 257 691 | 253 589 |
 Francuska
|
61 688 | 70 901 | 95 643 | 122 970 | 145 461 | 157 031 |
 Kosovo
|
- | - | 58 755 | 106 879 | 113 660 | 115 302 |
 Španjolska
|
84 266 | 72 167 | 64 126 | 82 334 | 86 220 | 91 393 |
 Turska
|
80 165 | 75 903 | 71 835 | 69 215 | 68 049 | 70 279 |
 Sjeverna Makedonija
|
56 092 | 60 898 | 60 116 | 64 448 | 67 745 | 69 155 |
 Srbija
|
- | - | 121 908 | 71 260 | 61 933 | 58 970 |
 Austrija
|
29 191 | 33 069 | 37 013 | 41 145 | 44 252 | 45 961 |
 Poljska
|
4183 | 5448 | 11 682 | 24 872 | 36 158 | 42 371 |
 Ujedinjeno Kraljevstvo
|
22 309 | 26 425 | 37 273 | 41 766 | 42 749 | 40 399 |
 Rumunjska
|
2716 | 3765 | 5993 | 13 940 | 23 265 | 30 840 |
 Hrvatska
|
43 876 | 40 709 | 33 507 | 29 355 | 27 928 | 30 392 |
 Mađarska
|
3 559 | 3 833 | 6 556 | 17 525 | 25 220 | 27 851 |
 Bosna i Hercegovina
|
45 111 | 43 354 | 35 513 | 31 905 | 28 756 | 27 716 |
 Nizozemska
|
14 585 | 16 212 | 19 249 | 20 664 | 21 443 | 22 059 |
 Slovačka
|
1 985 | 2 953 | 6 322 | 13 657 | 18 822 | 20 667 |
| Azijske zemlje | 72 002 | 94 009 | 110 549 | 136 789 | 174 976 | 189 051 |
 Šri Lanka
|
20 215 | 31 865 | 28 963 | 27 667 | 28 728 | 28 451 |
 Sirija
|
746 | 786 | 2 165 | 10 643 | 23 457 | 25 923 |
 Afganistan
|
1 279 | 1 540 | 3 613 | 6 957 | 18 833 | 23 677 |
 NR Kina
|
5 372 | 7 195 | 10 268 | 17 083 | 19 886 | 21 864 |
| Afričke zemlje | 37 618 | 48 081 | 71 527 | 93 814 | 113 647 | 118 932 |
 Eritreja
|
644 | 713 | 7 965 | 24 860 | 40 969 | 42 978 |
 Somalija
|
1 549 | 1 534 | 5 864 | 6 907 | 8 281 | 8 625 |
| Zemlje Latinske Amerike | 30 735 | 40 728 | 48 921 | 52 502 | 57 342 | 60 922 |
 Brazil
|
8 301 | 12 567 | 17 850 | 19 751 | 22 384 | 23 639 |
| SAD i Kanada | 18 952 | 21 004 | 25 590 | 26 271 | 26 249 | 27 091 |
 SAD
|
14 153 | 15 335 | 18 816 | 19 257 | 19 510 | 20 215 |
 Kanada
|
4 799 | 5 669 | 6 774 | 7 014 | 6 739 | 6 876 |
| Zemlje Oceanije | 2829 | 3242 | 3990 | 4230 | 4187 | 4264 |
| Ostali | 259 | 258 | 757 | 1 806 | 2 464 | 2 395 |
Bilješke[uredi | uredi kôd]
Izvori[uredi | uredi kôd]
- ↑ Switzerland's population in 2021 (Švicarsko stanovništvo 2021.). admin.ch (francuski i njemački). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ a b Switzerland's population in 2021 (Švicarsko stanovništvo 2021.). admin.ch (engleski). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ Population by migration status. bfs.admin.ch (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
- ↑ Recensement de la population (Popis stanovništva). admin.ch (francuski). Savezni ured za statistiku. 2022. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ a b c Anne-Lise Head-König. 30. ožujka 2012. Population. hls-dhs-dss.ch (njemački, francuski, i talijanski). Dictionnaire historique de la Suisse (Povijesni rječnik Švicarske). Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ a b c Bilan de la population résidante permanente, de 1861 à 2022 (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ Population résidante permanente selon le sexe et la catégorie de nationalité, résultats annuels définitifs, de 2005 à 2022 (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 4. siječnja 2024.
- ↑ Population résidante permanente selon l'âge, le sexe et la catégorie de nationalité, de 2010 à 2022 (XLS) (njemački i francuski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
- ↑ Language – facts and figures (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. 7. srpnja 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
- ↑ Main languages, 1970-2021 (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 23. veljače 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
- ↑ a b Appartenance religieuse selon diverses caractéristiques socio-démographiques en Suisse (XLS) (njemački, francuski, i talijanski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 27. siječnja 2023. Pristupljeno 14. siječnja 2024.
- ↑ a b Foreign permanent resident population by citizenship, 1980-2022 (XLS) (njemački, francuski, talijanski, i engleski). Savezni ured za statistiku. Neuchâtel. 24. kolovoza 2023. Pristupljeno 8. siječnja 2024.
| ||||||||||||||